Niedokrwistości autoimmunohemolityczne. Analiza częstości występowania autoprzeciwciał typu ciepłego u pacjentów w RCKiK Kielce

Analiza statystyczna przypadków ze zdiagnozowanym NAIH typu ciepłego

Przeanalizowano związek między częstością występowania autoprzeciwciał typu ciepłego, a wybranymi czynnikami demograficznymi, tj.: wiek i płeć wśród pacjentów z województwa świętokrzyskiego w latach 2014-2021. Określenie wystąpienia dodatkowych alloprzeciwciał u chorych z autoprzeciwciałami typu ciepłego oraz analizę częstości wystąpienia autoprzeciwciał typu ciepłego w zależności od specyfiki oddziałów szpitalnych. W celu dokonania wszystkich obliczeń statystycznych otrzymanych wyników, użyto programu Excel oraz Statistica. Do przeprowadzenia dokładnej analizy danych pacjenci zostali pogrupowani w 10-letnie przedziały wiekowe. Grupa badana liczyła 352 niespokrewnionych pacjentów, u których stwierdzono wystąpienie autoprzeciwciał typu ciepłego, w tym 179 kobiet (50,85%, mediana: 67, zakres: 2-94 lat) oraz 173 mężczyzn (49,15%, mediana: 66, zakres: 4-89 lat). Po przeprowadzeniu dokładnej analizy obserwuje się tendencję wzrostową zachorowań w przypadku obu płci do 59 r.ż. i znaczny wzrost zachorowań u mężczyzn w przedziale wiekowym 60-69 lat. Po 69 r.ż. odnotowano spadek zachorowań zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. W wyniku przeprowadzonej analizy można stwierdzić, iż do 69 r.ż. nieznacznie częściej wykrywa się autoprzeciwciała typu ciepłego u mężczyzn, natomiast wraz z wiekiem następuje wzrost zachorowań wśród kobiet.

Analizując zebrane dane można stwierdzić, że w latach 2014-2017 ilość pacjentów ze zdiagnozowanym NAIH typu ciepłego utrzymuje się na stałym poziomie. W 2018 następuje wzrost liczby chorych. Natomiast w 2019 oraz 2020 r.(w porównaniu do roku 2018) można zauważyć spadek ilości pacjentów, u których wykryto autoprzeciwciała typu ciepłego. Można wnioskować, że jest to spowodowane wystąpieniem pandemii COVID-19 oraz spadkiem ilości wykonywanych badań.

Ciekawym spostrzeżeniem wynikającym z przeprowadzonej pracy jest wystąpienie wśród populacji badanej również alloprzeciwciał u 31 chorych (8,8%). W badanej grupie mężczyźni stanowili znaczną większość [mężczyźni – 24 (77,42%), kobiety – 7(22,58%)]. Wykryte alloprzeciwciała skierowane były głównie do antygenów układu Rh, a pojedyncze przypadki do układu Kell i MNS. Najczęściej, bo aż w 15 z 31 przypadków wykryte zostały przeciwciała anty-E z układu Rh, a w następnej kolejności anty-C z układu Rh u 5 osób.

W zestawieniu pacjentów ze zidentyfikowanym NAIH typu ciepłego w zależności od oddziału, z jakiego pacjent został skierowany na badanie, przeważają chorzy z oddziałów chorób wewnętrznych (28% badanych), następnie pacjenci hematologiczni (23%) i z oddziałów chirurgicznych (16%). W mniejszym odsetku są to pacjenci z ginekologii, ortopedii, urologii, kardiologii. Z przeprowadzonej statystyki z lat 2014-2021 można wnioskować, iż pacjenci z NAIH typu ciepłego leczeni są w różnych oddziałach szpitalnych i mają wiele innych chorób współistniejących.

Piśmiennictwo

1. Chełstowska M., Warzocha K.: Onkologia w praktyce klinicznej. Via Medica Tom 2, nr 3, 105–116
2. Korsak J., Łętowska M.: Transfuzjologia Kliniczna. Alfa medica press. 2009; 87-100
3. Mintz PD.: Leczenie krwią. Zasady postępowania klinicznego. Mintz PD (red.). Sekcja Transfuzjologiczna Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, Warszawa 2001; 49-72
4. Wieczorek K., Bochenek-Jantczak D., Grajewska A..: Immunologia krwinek czerwonych. Pracownie serologii transfuzjologicznej, organizacja i metodyka badań. Fundacja Pro Pharmacia Futura. Warszawa 2011; 118-121
5. Michalewska B.: Niedokrwistości autoimmunohematologiczne – znaczenie szczegółowej diagnostyki laboratoryjnej w rozpoznawaniu rzadkich przypadków. Acta Haematologica Polonica, 2009. Nr 2
6. Fabijańska-Mitek J.: Immunohematologia. Grupy krwi i niedokrwistości. Fundacja Pro Pharmacia Futura. Warszawa 2018; 166-189
7. praca zbiorowa / pod red. Magdaleny Łętowskiej.: Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi. Warszawa: Instytut Hematologii i Transfuzjologii, 2011; 293-294, 339-340