Rozwój diagnostyki laboratoryjnej szansą na zwiększenie efektywności systemu opieki zdrowotnej

Rozmowa z Panią Moniką Pintal-Ślimak, prezes Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych.

Oskar Geryn, Biuro prasowe MedTech: W trakcie ostatniej konferencji HCC zaproponowała Pani wprowadzenie tzw. porady diagnostycznej. Chodzi o to, żeby poszerzyć kompetencje diagnostów laboratoryjnych, aby mieli możliwość sami zlecać badania pacjentom, którzy do nich trafiają. Jak miałaby wyglądać taka porada diagnostyczna?

Monika Pintal-Ślimak, prezes KIDL: Dużym rozczarowaniem dla środowiska jest brak w ustawie o medycynie laboratoryjnej, która weszła w życie pod koniec ubiegłego roku, zapisów dotyczących porady diagnostycznej. Formułując naszą rekomendację czerpiemy ze wzorów usług, które zostały stworzone w innych zawodach medycznych. Wśród pielęgniarek i położnych jest „porada pielęgniarska”. Farmaceuci świadczą „opiekę farmaceutyczną”, niebawem wprowadzona zostanie usługa „nowy lek”, która w założeniach ma podwyższyć bezpieczeństwo leczenia farmakologicznego.

Proponujemy, by diagnosta laboratoryjny w przypadku pojawienia się na przykład niepokojących wyników, mógł dodatkowo zlecić badania bez konieczności czekania na zlecenie lekarskie. Takie rozwiązanie to przykład, jak efektywnie możemy wykorzystać szeroką wiedzę diagnostów, zdobytą na studiach medycznych i w ramach kształcenia podyplomowego. Jesteśmy otwarci na dyskusję o dokształcaniu i rozwijaniu wiedzy, by w jeszcze większym stopniu wspierać lekarzy i pacjentów. Jestem przekonana, że takie rozwiązanie odciąży lekarzy i zdecydowanie skróci ścieżkę diagnostyczną pacjentów, zwłaszcza tych ambulatoryjnych, skazanych obecnie na wizyty u lekarza w celu uzyskania skierowania na badania, interpretacji wyników, ewentualnie kolejnego skierowania w celu poszerzenia diagnostyki.

Małe, państwowe i duże laboratoria – dlaczego w dwóch pierwszych wykonuje się znacznie mniej badań i co zrobić, aby było ich więcej?

Najważniejsze jest dla mnie, żeby nie dzielić diagnostów na tych z prywatnych laboratoriów i publicznych. Zarówno w jednych jak i drugich pracują diagności laboratoryjni. Sama pracowałam w swojej długiej karierze zawodowej zarówno w laboratoriach prywatnych i publicznych, dlatego jednym celów tej kadencji jest brak podziałów. Krajowa Izba ma działać dla diagnostów, oni muszą czuć to wsparcie.

Na pewno wraz w wejściem w życie sieci szpitali zauważyliśmy tendencję, że większość dyrektorów szpitali jednak chce, żeby laboratorium było jego integralną częścią. Jeżeli laboratorium ma certyfikaty jakości, to szpital może liczyć wtedy na wyższy kontrakt z NFZ. Dlatego widzę również dobre strony takich działań. Również w trakcie pandemii dyrektorzy szpitali chcieli posiadać laboratorium covidowe, żeby jak najszybciej otrzymać wyniki badań.

Od pół roku jest Pani prezesem KIDL. Co udało się zmienić w tym czasie? Jakie są dla Pani najważniejsze zadania na przyszły rok?

Strategiczne decyzje programowe i kierunek zmian na najbliższą kadencję podjął Krajowy Zjazd Diagnostów Laboratoryjnych i są one realizowane. Konsekwentnie działamy na rzecz podniesienia rangi zawodu diagnosty laboratoryjnego w systemie ochrony zdrowia i przestrzeni publicznej. Jesteśmy obecni podczas parlamentarnych prac nad kluczowymi dla systemu opieki zdrowia aktami prawnymi oraz w najważniejszych debatach branżowych.

Wzmocnieniu roli diagnosty na pewno sprzyjałoby poszerzenie uprawnień diagnosty poprzez wprowadzenie do ustawy o medycynie laboratoryjnej porady diagnostycznej udzielanej przez specjalistów z diagnostyki laboratoryjnej, która w naszej opinii stanowiłaby olbrzymie wsparcie dla lekarza i dla pacjenta.

To jedno z wielu rozwiązań, o którym dziś dyskutujemy. W tej sprawie miałam przyjemność odbyć już serię spotkań z przedstawicielami innych samorządów medycznych oraz organizacji wspierających diagnostykę laboratoryjną w Polsce, np.: ze Stowarzyszeniem MedTech. Nawiązujemy współpracę w kolejnych obszarach. Mamy świadomość tego, jak ważna na szczeblu krajowym i lokalnym jest nasza współpraca. Mówiąc o współpracy, mam na myśli współpracę nas wszystkich w trosce o dobro pacjentów, a także na rzecz zwiększenia wydajności i efektywności systemu opieki zdrowotnej.

Jako Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych przyjęliśmy także stanowisko w sprawie projektu Naczelnej Rady Lekarskiej ustawy o systemie rejestracji zdarzeń niepożądanych i systemie kompensacji zdarzeń medycznych. Poparliśmy inicjatywę Naczelnej Rady Lekarskiej zmierzającą do zapewnienia monitorowania zdarzeń niepożądanych oraz kształcenia personelu podmiotów leczniczych w zakresie zapobiegania zdarzeniom niepożądanym. Chciałabym także zapewnić, że popieramy także inicjatywy zmierzające do stworzenia kompleksowego systemu kompensacyjnego dla pacjentów pokrzywdzonych wystąpieniem niepożądanego zdarzenia medycznego. Spraw, na rzecz których powinniśmy łączyć nasze siły jest więcej i o nich będziemy na pewno rozmawiać w kolejnych miesiącach. Wspólnie widzimy konieczność wykorzystania potencjału diagnostów laboratoryjnych i umocnienia ich roli w interdyscyplinarnych zespołach diagnostyczno-terapeutycznych.

Czytaj też: Medycyna laboratoryjna – przegląd nowych regulacji ustawowych