Rozwój diagnostyki laboratoryjnej szansą na zwiększenie efektywności systemu opieki zdrowotnej

Czy KIDL wnioskowało lub lobbowało do Ministerstwa Zdrowia o jakieś zmiany w diagnostyce laboratoryjnej?

Składane przez propozycje legislacyjne, choćby dotyczące wprowadzenia porady diagnostycznej oraz poszerzenia dostępu do zawodu, pozostają aktualne. Mam nadzieję, że teraz działając w imieniu KIDL, będziemy mieli większą szansę na zwrócenie uwagi rządzących na postulaty naszego środowiska. Do tego przekonujemy rząd i parlamentarzystów.

Lista spraw do załatwienia jest długa począwszy od systemu kształcenia i problem braku kadr, przez wykorzystanie naszych kwalifikacji w systemie, po dążenie do sprawiedliwego kształtowania wynagrodzeń w ochronie zdrowie, a także po kwestie związane z inwestycjami w rozwój medycyny laboratoryjnej.

Pilnie potrzebujemy też rozporządzenia w sprawie kwalifikacji do kształcenia specjalizacyjnego. Zwracaliśmy uwagę rządzącym, że nowelizacja ustawy o medycynie laboratoryjnej odsyła w kwestii punktów niezbędnych przy kwalifikacji na wymarzoną specjalizację do rozporządzenia, którego nie ma. Brak regulacji może być powodem kwestionowania transparentności naboru przez osoby, które się nie dostały.

Co powinno się zmienić, żeby można było powiedzieć, że potencjał medycyny laboratoryjnej w Polsce jest w pełni wykorzystywany?

Diagności laboratoryjni po 5 latach studiów medycznych – podobnie jak lekarze – podejmują kształcenie specjalizacyjne w 13 dziedzinach medycyny laboratoryjnej. To świetnie wykształcona grupa zawodowa, która dostarcza danych, od których zależy blisko 70 proc. decyzji lekarskich. Konsekwentnie to podkreślam, ale bez pracy diagnostów laboratoryjnych, nastąpiłby całkowity paraliż szpitali. System zaczyna to dostrzegać. W ślad za tym dostrzeżeniem powinna pójść rewizja współczynników i wzrost wynagrodzeń.

Kluczowym i nadrzędnym celem jest zrozumienie, że rozwój diagnostyki laboratoryjnej może przyczynić się do zwiększenia efektywności systemu opieki zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjentów.

Jakie Pani zna dobre praktyki na zachodzie, które można by wprowadzić w Polsce?

Na zachodzie Europy naszą pracę często wykonują lekarze lub farmaceuci ze specjalizacjami z diagnostyki (medycyny) laboratoryjnej. Polska, tworząc w 1977 roku osobny zawód analityka medycznego/diagnosty laboratoryjnego stworzyła dla nas swoiste więzienie. To oznacza, że dziś diagnostów nie da się zastąpić. Z drugiej strony brak harmonizacji kształcenia i przejrzystego system uznawania kwalifikacji powoduje, że nam nie jest tak łatwo przemieszczać się po krajach UE i czerpać określone wzorce z uwagi na krajową specyfikę

Jakie proponuje Pani zmiany w diagnostyce laboratoryjnej?

Zabiegamy o to, by diagnosta laboratoryjny w przypadku pojawienia się na przykład niepokojących wyników, mógłby dodatkowo zlecić badania bez konieczności czekania na zlecenie lekarskie. Diagnosta mógłby udzielać takiej porady diagnostycznej zarówno pacjentowi, który ma wykonywane badania w trybie ambulatoryjnym, ale również mógłby pomagać lekarzowi poprzez udział w zespołach terapeutycznych, które są organizowane szpitalu. Takie rozwiązanie to przykład jak efektywnie możemy wykorzystać szeroką wiedzę diagnostów, zdobytą na studiach medycznych i w ramach kształcenia podyplomowego.

Jesteśmy otwarci na dyskusję o dokształcaniu i rozwijaniu wiedzy, by w jeszcze większym stopniu wspierać lekarzy i pacjentów. Jestem przekonana, że takie rozwiązanie odciąży lekarzy i zdecydowanie skróci ścieżkę diagnostyczną pacjentów, zwłaszcza tych ambulatoryjnych, skazanych obecnie na wizyty u lekarza w celu uzyskania skierowania na badania, interpretacji wyników, ewentualnie kolejnego skierowania w celu poszerzenia diagnostyki. Zgłaszając pomysł takiej porady korzystamy z doświadczeń wynikających z wdrażania porady farmaceutycznej w ramach opieki farmaceutycznej.

Nie tylko KIDL zwraca na konieczność lepszego zagospodarowania wiedzy i umiejętności, jaką posiadają diagności laboratoryjni. Podobnego zdania jest Polskie Towarzystwo Diagnostów Laboratoryjnych, którym kieruje Pani prof. Katarzyna Winsz-Szczotka, jak również stowarzyszenia medyczne, np.: MedTech Polska.

Jak według Pani powinna być finansowana profilaktyka?

Powinna być przede wszystkim dofinansowana. Dziś znaczna część finansowania publiczne przeznaczana jest na leczenie. Ale jak efektywnie leczyć, skoro przed leczeniem jest niedofinansowana diagnostyka? Państwo wydaje ogromne kwoty na leki czy terapie, nie widząc, że diagnostyka i monitorowanie tych terapii w ogromnej mierze opiera się na badaniach laboratoryjnych, czasem bardzo wysokospecjalistycznych. To kwintesencja profilaktyki.

Równolegle do finansowania wskazujemy na rozwój medycyny translacyjnej z diagnostą, jako podstawowym ogniwem na styku metodologii naukowej oraz problematyki klinicznej, rozwój potencjału dydaktycznego oraz naukowego z zakresu medycyny laboratoryjnej, a także wsparcie młodych innowacyjnych przedsiębiorstw z branży diagnostyki laboratoryjnej w zakresie rozwoju aparatury medycznej oraz odczynników diagnostycznych, czy też wsparcie branży IT związanej z rozwojem rozwiązań dla MLD w oparciu o interdyscyplinarne zespoły.

Źródło: materiały prasowe