Choroby kręgosłupa – cicha epidemia

Czyli rodzaj zabiegu musi być dostosowany do  sytuacji klinicznej danego pacjenta?

Zdecydowanie tak. Zabieg nie może być gorszy niż choroba, jaką ma pacjent. Nawet jeśli chciałbym zoperować dany przypadek, ale anestezjolog, internista czy kardiolog mówią, że jest to za duże ryzyko, to  muszę czasem wybrać zabieg, którego nigdy bym nie zaproponował pacjentowi z takim problemem, jeżeli byłby zdrowy. Robię to po to, żeby zmniejszyć ból pacjenta i poprawić jego jakość życia. Nie załatwiam głównego problemu – niestabilności – ale np. odbarczam korzeń z minimalnego dojścia, dając temu choremu szansę na wstanie z  łóżka i  chodzenie.

Jak wygląda obecnie dostępność ośrodków chirurgii kręgosłupa w  naszym kraju?

Jest niewystarczająca. Osobiście uważam, że ośrodek, który zajmuje się chirurgią kręgosłupa, to  taki, który jest w stanie wykonać każdą operację, może z wyłączeniem zabiegów onkologicznych. Jednak ośrodków, które robią niewielkie zabiegi, najbardziej opłacalne z  punktu widzenia finansów szpitala, jest mnóstwo. Problem pojawia się, gdy w przypadku komplikacji i  konieczności ponownego zabiegu szuka się innych miejsc, które rzeczywiście można nazwać ośrodkami chirurgii kręgosłupa i są w stanie zoperować każdego pacjenta, niezależnie od problemu.

Czy wynika to  również z  braku specjalistów w  tym zakresie?

W Polsce chirurgią kręgosłupa zajmują się dwie specjalizacje – neurochirurgia i ortopedia, które są  specjalizacjami równorzędnymi. Istnieje u nas błędne przekonanie, że chirurgią kręgosłupa zajmuje się tylko neurochirurgia. Jako Polskie Towarzystwo Chirurgii Kręgosłupa staraliśmy się o poparcie Ministerstwa, by  stworzyć specjalizację z zakresu chirurgii kręgosłupa, ale uznano to za tworzenie podspecjalizacji, co nie jest korzystne globalnie. Nie zgadzam się z tą opinią, ale każdy ma prawo do swojego zdania. Cały czas jednak działamy w tym kierunku, żeby taka specjalizacja powstała, nie po to, żeby ograniczać dostęp pacjenta do  świadczeń z zakresu chirurgii kręgosłupa, ale po to, żeby ten pacjent trafił do wysokiej klasy specjalisty. Takich specjalistów jest niestety w Polsce bardzo mało.

Jak często stosuje się metody endoskopowe w  chirurgii kręgosłupa?

Wykonywanie zabiegów endoskopowych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia generalnie się nie opłaca. Dlatego, gdy spojrzymy ogółem na rynek, zabiegi te wykonuje się sporadycznie w ramach NFZ – w większości przeprowadzane są poza nim. Myślę, że gdyby były one opłacalne, albo przynajmniej na granicy opłacalności dla szpitali, sytuacja byłaby inna. Tylko proszę pamiętać, że chodzi, po pierwsze, o koszt procedury, za którą płaci NFZ, ale też o drogie instrumentarium i szkolenia lekarzy. Problem stanowią również ogromna liczba pacjentów i ograniczenia w dostępie do bloku operacyjnego w przypadku operacji klasycznych. Należałoby stworzyć więc tej metodzie odpowiednie warunki, aby mogła się rozwijać. Nie wyobrażam sobie jednak, żeby istniał ośrodek chirurgii kręgosłupa, który nie ma przynajmniej jednego specjalisty potrafiącego wykonać zabieg endoskopowy.