Zakażenia szpitalne to wciąż ogromny problem zarówno dla pacjentów, jak i dla personelu

Każdy pacjent trafiając do szpitala oczekuje nie tylko leczenia, ale także bezpieczeństwa. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że na każdych 100 pacjentów w szpitalach, 15 pacjentów w krajach o niskich i średnich dochodach, w tym w Polsce, doznaje co najmniej jednego zakażenia związanego z opieką zdrowotną podczas pobytu w szpitalu (1).

Jednocześnie dane dotyczące personelu medycznego wskazują, że aż 37% zakażeń WZW typu B, 39% WZW typu C oraz 4,4% HIV – rozpoznawanych jest po zranieniu się sprzętem używanym w placówkach ochrony zdrowia.

Elektroniczny Rejestr Zdarzeń Niepożądanych kluczem do walki z zakażeniami

Zakażenia to także skutek wszelkich działań niepożądanych, a Światowa Organizacja Zdrowia alarmuje, że zdarzenia te stanowią obecnie jedną z dziesięciu głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności na świecie. Ustawa z dnia 16 czerwca 2023 r. o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (dalej jako: „ustawa o jakości”) wprowadza obowiązek rejestrowania zdarzeń niepożądanych, zakładając, że podmiot wykonujący działalność leczniczą posiada wewnętrzny system, który składa się z zasad, procedur, metod oraz opisów stanowisk pracy, w celu zapobieżenia wystąpieniu zdarzeń niepożądanych. System obejmuje też monitorowanie i ocenę jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej oraz bada opinię i doświadczenia pacjenta przy pomocy ankiet. Najlepszą formą realizacji ustawy o jakości byłby rejestr zdarzeń niepożądanych prowadzony tylko w formie elektronicznej. Takie systemy sukcesywnie już funkcjonują poza granicami naszego kraju, m.in. w Danii, Niemczech, Austrii czy Estonii. Dane z raportu „Bezpieczny Szpital to Bezpieczny Pacjent” (2) wyraźnie wskazują, że w polskich szpitalach wypadki zranień i skaleczeń w formie elektronicznej rejestruje tylko 24% placówek medycznych, przy czym w przeciągu ostatniego roku liczba tych placówek wzrosła zaledwie o 3%. Takie systemy umożliwiają łatwe gromadzenie i dostępność danych oraz ich szybką analizę pod kątem poprawy przyszłego bezpieczeństwa pacjentów i personelu medycznego. Żyjąc w dobie cyfryzacji i rozwoju narzędzi Big Data trzeba stawiać na nowe rozwiązania, które pozwolą iść naprzód, a nie zostać w tyle.

Zakażenia wśród personelu medycznego – Personel medyczny narażony na ekspozycję zawodową

Badanie IPSOS (3), którym objęto 300 tys. pracowników ochrony zdrowia w całej Europie, wykazało znaczny wzrost (23 %) liczby zranień ostrymi narzędziami wśród pracowników ochrony zdrowia w związku z pandemiczną sytuacją. Grupą zawodową, której najbardziej dotyczy problem okazały się pielęgniarki (82%) i lekarze (54%). Aż 75% pracowników medycznych z Polski jako powód zranień wskazało brak urządzeń zabezpieczających. Niebezpieczne warunki pracy skutkujące chorobami zawodowymi, urazami i nieobecnością w pracy stanowią znaczny koszt dla sektora opieki zdrowotnej, szacowany nawet na 2% wydatków na zdrowie. Konsekwencją tego typu zdarzeń są zakażenia personelu medycznego poważnymi chorobami zakaźnymi, co przyczynia się do absencji w pracy. Takie sytuacje są nie tylko zagrożeniem dla zdrowia i życia lekarzy czy pielęgniarek, ale również dla pacjentów, którzy najbardziej odczuwają niestabilność funkcjonowania placówek medycznych.

Czytaj też: Jak zapewnić bezpieczeństwo pacjentom onkologicznym?