Światowy Dzień Bezpieczeństwa Pacjenta 2023

17 września obchodzony jest Światowy Dzień Bezpieczeństwa Pacjenta, w tym roku odbędzie się pod hasłem „Elevate the voice of patients!” – „Wzmacniajmy i podnośmy znaczenie głosu pacjentów”.

Poprawa bezpieczeństwa opieki zdrowotnej jest niezwykle istotna dla krajów członkowskich WHO. Pacjenci powinni być zaangażowanymi i aktywnymi partnerami, zarówno na poziomie tworzenia strategii bezpieczeństwa, formułowania polityki, aktywnego uczestnictwa, w organizacjach pacjentów czy dbania o swoje własne bezpieczeństwo podczas pobytu w placówce medycznej. Wciąż mówi się za mało o tym, jakie działania pacjent może podjąć, aby czuć się bezpiecznie. Tymczasem jedynie 12% szpitali stosuje wyłącznie bezpieczne igły iniekcyjne. Niemal połowa szpitali wskazała, że sprzęt bezpieczny stanowi mniej niż 50%. Natomiast 44% jednostek szpitalnych stosuje wyłączenie kaniule bezpieczne (1).

Elevate the voice of patients! Światowy Dzień Bezpieczeństwa Pacjenta

Światowy Dzień Bezpieczeństwa Pacjenta został ustanowiony przez WHO w 2019 roku. 72 Walne Zgromadzenie WHO przyjęło, że 17 września będzie dniem upamiętniającym bezpieczeństwo pacjenta w opiece zdrowotnej. W tym roku głównym tematem święta będzie aktywizowanie i angażowanie pacjentów dla bezpieczeństwa pacjenta, a głównym celem podnoszenie globalnej świadomości na temat potrzeby aktywnego zaangażowania pacjentów, ich rodzin oraz opiekunów we wszystkich środowiskach i na wszystkich poziomach opieki zdrowotnej w celu poprawy bezpieczeństwa pacjentów. Mówiąc o bezpieczeństwie pacjenta trzeba pamiętać, że to czy pacjent jest bezpieczny zależy od wielu czynników, uwzględniając zarówno personel medyczny, pacjentów, organizacje zdrowotne czy decydentów.

– Kluczowym stwierdzeniem w zakresie bezpieczeństwa pacjenta jest synergia – czyli współpraca pomiędzy pacjentami a specjalistami w swoich dziedzinach. Starania mające za cel zwiększenie bezpieczeństwa pacjenta powinny być zarówno ze strony pacjenta jak i placówki skierowane na wspólnie obrany cel – czyli bezpieczeństwo. Pacjent zaopiekowany wykazuje zdecydowanie większy potencjał we współpracy z personelem medycznym. Skutkuje to dobrymi elektami terapeutycznymi oraz zmniejszeniem roszczeniowości pacjenta . Należy zwiększyć świadomość pacjentów, jak wiele zależy od ich postępowania – komentuje mgr Magdalena Ryznar-Zaręba, specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego i chirurgicznego, ekspertka Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.

Zaangażowanie pacjentów i rodzin zostało uwzględnione w rezolucji Światowej Organizacji Zdrowia WHA72.6 – „Global Action on patient safety” oraz w „Global Patient Safety Action Plan 2021-2030 (2), jako główne strategie zmierzające do wyeliminowania możliwych do uniknięcia szkód w opiece zdrowotnej. Każdy pacjent powinien być świadomy, że ma prawo dowiedzieć się, co warto przygotować w razie pobytu w szpitalu, a także zapytać personel medyczny o każdą sprawę. Szpitale mogą wprowadzić też wiele dobrych praktyk, które odstresują zarówno pacjentów jak i personel medyczny.

– Dobrym rozwiązaniem byłoby, aby weszły pisemne instrukcje dla pacjentów przekazywane już na poziomie skierowania do szpitala. Zawierałyby one podstawowe informacje co trzeba zabrać, czy potrzebne są leki, jakie dokumenty należy przedstawić i gdzie się udać. W czasie leczenia pacjent powinien czuć się współodpowiedzialny za proces terapeutyczny, stosować się do zaleceń. Pacjent powinien zadawać pytania o rzeczy, które go martwią lub których nie rozumie. Nie powinien zarzucać pytaniami każdego z personelu, bo to może wprowadzić chaos w przekazywanych informacjach – dodaje mgr Małgorzata Jadczak, specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej terapii, ekspertka Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali.

Czytaj też: Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali uruchamia dyżur psychologiczny dla pielęgniarek i położnych