Rak podstawnokomórkowy – profilaktyka najczęstszego nowotworu skóry

Z roku na rok liczba nowotworów skóry dynamicznie wzrasta [1]. Zgodnie z danymi KRN niebarwnikowe nowotwory skóry plasują się na podium najczęściej występujących nowotworów w Polsce – zaraz po raku płuca i raku piersi – choć w rzeczywistości jest ich znacznie więcej. Ich główną przyczyną powstawania jest nadmierna ekspozycja na działanie promieni słonecznych. Biorąc pod uwagę niedostateczną profilaktykę oraz problemy klimatyczne wynikające z dziury ozonowej, przez którą na naszą planetę dociera coraz więcej promieni UV, wzrastające statystyki nie dziwią.

– Mimo tego, że niebarwnikowe nowotwory skóry występują tak często, to równie często są bagatelizowane. O ile zmiany przypominające czerniaka budzą zaniepokojenie wśród większej liczby osób, o tyle niebarwnikowe zmiany przypominające strupki i pewnego rodzaju defekty kosmetyczne są często ignorowane. Dlatego też wraz z rozpoczynającym się sezonem letnim, w którym ekspozycja na słońce jest zdecydowanie największa, ruszamy z kolejną odsłoną kampanii edukacyjnej RAK UV, rozbudowując edukację o raka podstawnokomórkowego skóry. Tylko dzięki edukacji społeczeństwa, szczególnie w grupach wysokiego ryzyka, jesteśmy w stanie zmienić te statystyki – podkreśla Elżbieta Kozik, Prezes Stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny, jednego z organizatorów kampanii RAK UV.

W związku z rozkwitającym sezonem rolniczym i sadowniczym oraz rozpoczynającym się okresem wakacyjnym inicjatorzy kampanii RAK UV prezentują kolejną odsłonę kampanii edukacyjnej dotyczącej niebarwnikowych nowotworów skóry. W tym roku oprócz raka kolczystokomórkowego będą także edukować na temat raka podstawnokomórkowego, najczęstszego z nowotworów skóry.

– Doskonale wiemy, jak ważna jest edukacja z zakresu profilaktyki zdrowotnej, dlatego nieprzerwanie od 2020 roku edukujemy na temat niebarwnikowych nowotworów skóry. W tym roku chcemy zwrócić uwagę na raka podstawnokomórkowego, który jest zdecydowanie najczęstszym rakiem skóry. W ramach działań edukacyjnych uczestniczymy w różnych lokalnych inicjatywach skupiających osoby najbardziej narażone na zachorowanie na nowotwory skóry, tj. rolników i sadowników. W tym roku oprócz edukacji w specjalnie przygotowanym mobilnym gabinecie realizujemy bezpłatne badania dermatoskopowe – podkreśla Kamil Dolecki, Prezes Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma.

Raki skóry stanowią 30% wszystkich rozpoznawanych nowotworów złośliwych. Najczęstszymi z nich są niebarwnikowe nowotwory skóry, które stanowią 98% zachorowań. Dominujący wśród zachorowalności jest rak podstawnokomórkowy, stanowiący 80% przypadków, natomiast na drugim miejscu plasuje się rak kolczystokomórkowy stanowiący 15-20% [1].

Łącznie te dwa nowotwory są odpowiedzialne za 14 266 oficjalnie odnotowanych w 2019 roku zachorowań na niebarwnikowe nowotwory skóry – 6872 u mężczyzn i 7391 u kobiet – co odpowiada zachorowalności odpowiednio 8,0% i 8,6% [3].

– Dane epidemiologiczne, którymi dysponujemy, niestety nie są pełne. Oficjalnie odnotowanych zachorowań na raka skóry mamy w Polsce ponad 14 tys., ale w rzeczywistości jest ich o wiele więcej. Szacuje się, że jest to około 40-50 tys. zachorowań rocznie. Bardzo często pacjenci operowani są lub leczeni miejscowo przez specjalistów dermatologów czy chirurgów plastyków, więc przypadki te nie trafiają do Krajowego Rejestru Nowotworów – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Czytaj też: Rewolucyjna terapia raka piersi