Jakie problemy i wyzwania stoją aktualnie przed polską diagnostyką laboratoryjną?

Jakie jest Pani zdanie na temat wprowadzenia tzw. porady diagnostycznej?

Wprowadzenie opieki/porady diagnostycznej nie jest nową ideą. Jej implementację w ochronę zdrowia, propagowaną przez m.in. Panią Prezes KRDL Monikę Pintal-Ślimak czy prezesa MedTech Polska Jarosława Wyligałę, uważam za konieczne działanie na rzecz utrzymania i poprawy zdrowia – niestety starzejącego się – społeczeństwa. Diagnosta laboratoryjny, będący specjalistą w określonej dziedzinie medycyny laboratoryjnej, swoją wiedzą i umiejętnościami może „służyć” wczesnemu wykrywaniu i rozpoznawaniu choroby, jeszcze na jej etapie przedklinicznym. Co więcej, będąc członkiem wielodyscyplinarnego medycznego zespołu terapeutycznego mógłby stanowić głos doradczy w zakresie doboru testów laboratoryjnych w celu diagnostyki schorzenia, doboru terapii czy monitorowania jej skuteczności.

To właśnie diagności laboratoryjni, posiadając najszerszą wiedzę z zakresu faz przedanalitycznej, analitycznej i poanalitycznej wykonywania badań diagnostycznych oraz wiedzę z zakresu propedeutyki medycyny, są preferowanymi osobami do pełnienia opieki nad pacjentami z chorobami przewlekłymi, w tym – cukrzycą czy chorobami układu krążenia. Za wzór mogą posłużyć usługi opieki farmaceutycznej w Wielkiej Brytanii czy Kanadzie: Health Check-Up – sprawdzanie stanu zdrowia pacjentów przez pomiar masy ciała, ciśnienia krwi, poziomu cholesterolu i badania przesiewowe w kierunku cukrzycy. Kontrole odbywają się podczas prywatnych konsultacji i mogą trwać około pół godziny. Pacjent otrzymuje porady i informacje z zakresu zdrowego trybu życia żywienia. Inna porada to: Diabetes Check Up – kontrolowanie stanu zdrowia pacjentów z cukrzycą przez pomiar glikemii.

Co należy zmienić w systemie edukacji lekarzy i innych kadr medycznych pod kątem wykorzystania medycyny laboratoryjnej?

Po dziesięcioleciach badań nad ogólną jakością badań laboratoryjnych nie można zaprzeczyć, że faza przedanalityczna jest najbardziej narażona na różnorodne błędy, które ostatecznie mogą osłabić wiarygodność wyników badań i zagrozić bezpieczeństwu pacjentów. Główne problemy, które wydają się wynikać z niewłaściwego lub słabo wystandaryzowanego działania, obejmują przygotowanie pacjenta (jego dietę, stosowanie suplementów diety – interferujących w oznaczeniach immunochemicznych, stan psycho-fizyczny), ale także z błędów w pobieraniu krwi, postępowaniu z próbkami, ich transporcie i przygotowaniu.

Choć w powyższych procedurach pobierania i dostarczania próbek do laboratorium uczestniczą głównie pielęgniarki, położne i ratownicy medyczni, to również sami lekarze są upoważnieni do wykonywania tych czynności, np. do pobierania krwi tętniczej. Wymienieni pracownicy ochrony zdrowia są więc pośrednikami we współpracy lekarza klinicysty i diagnosty laboratoryjnego i działać powinni zgodnie z rekomendacjami.

Każdy wynik badania laboratoryjnego musi być poddany ocenie jakości i wiarygodności diagnostycznej przed wysłaniem do lekarza. W związku z powyższym, należy stwierdzić, że przepływ informacji pomiędzy lekarzem klinicystą a diagnostą laboratoryjnym jest niezbędny dla prawidłowej diagnozy jak i leczenia pacjenta. Diagności laboratoryjni będąc w stałym kontakcie z lekarzami powinni na bieżąco przekazywać im informacje o wynikach pacjentów. Ma to przede wszystkim znaczenie, jeśli wystąpią wartości krytyczne – taka informacja musi dotrzeć do lekarza jak najszybciej – i odwrotnie, lekarze powinni przekazywać diagnostom laboratoryjnym istotne informacje o pacjencie.

Stąd też, rozmowy oraz dyskusje w środowisku lekarzy i diagnostów laboratoryjnych okazują się być bardzo potrzebne, ponieważ sukces terapeutyczny zależy od ich współpracy.

Źródło: mat. prasowe