Eksperci: wzrośnie liczba ciężkich zawałów serca

Drastyczny spadek liczby wykonywanych procedur kardiologii interwencyjnej w Polsce i w Europie zdaniem ekspertów PTK i ESC cofnął kardiologię o 20 lat. Eksperci ostrzegają: przed nami wzrost liczby chorych z cięższymi postaciami zawału serca. Szpitale zapewniają skuteczne leczenie zabiegowe z zachowaniem najwyższych możliwych standardów bezpieczeństwa, pacjenci mogą być spokojni – zapewniają kardiolodzy.

Zawał w Europie

Dane Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (The European Society of Cardiology, ESC) pokazują, że w dobie epidemii SARS-CoV-2 zgłaszających się do ośrodków ochrony zdrowia pacjentów z zawałem serca jest znacząco mniej. Więcej przypadków to jednak cięższe formy zwału – trudniejsze w terapii i w większym stopniu zagrożone powikłaniami.

O najnowszych danych, prognozach i środkach zaradczych związanych z leczeniem zawału serca w Polsce i w Europie dyskutowali Eksperci Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK) i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) podczas naukowego webinarium PTK 4 maja 2020 roku.

W ramach Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego na przełomie marca i kwietnia 2020 roku przeprowadziliśmy ankietę w ponad 600 europejskich ośrodkach, realizujących terapię zawału serca. Szczegółowe dane są analizowane, jednak z uzyskanych wyników już dziś nasuwają się bardzo niepokojące wnioski: liczba procedur kardiologii interwencyjnej podejmowana w terapii zawału serca STEMI spadła o około 20 procent, a w zawale serca NSTEMI nawet o 30 procent. To sytuacja niezwykle groźna dla życia i zdrowia pacjentów – mówi prof. Dariusz Dudek, prezydent-elekt Europejskiej Asocjacji Przezskórnych Interwencji Sercowo-Naczyniowych (European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions, EAPCI).

Znaczne spadki

Zawały STEMI to te, które w zapisie EKG mają widoczne uniesienie odcinka ST. Ten rodzaj zawału uchodzi potocznie za cięższy. Zawały NSTEMI – bez uniesienia odcinka ST – są uznawane za lżejsze, choć eksperci przestrzegają: takie generalizowanie jest złudne.

Na podstawie wyników badania ankietowego z dziesięciu polskich ośrodków wiemy, że spadek liczby procedur kardiologii interwencyjnej w Polsce jest zbliżony do obserwowanego w innych krajach Europy: liczba realizowanych procedur kardiologii inwazyjnej podejmowana w terapii zawału serca STEMI spadła o około 13 procent, a w zawale serca NSTEMI o 27 procent. Generalny spadek liczby wykonywanych procedur kardiologii interwencyjnej wiąże się z obawą pacjentów przed zgłoszeniem do placówek medycznych. Chorzy boją się zakażenia koronawirusem. Różnica w spadku realizowanych procedur, obserwowana w zawałach STEMI i NSTEMI, wynika stąd, że chorzy z lżejszymi objawami częściej decydowali się pozostać w domu. Jednak zawał serca, niezależnie od rodzaju, jest wciąż śmiertelnie groźny – mówi prof. Adam Witkowski, kierownik Kliniki Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie, prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Cięższe przypadki

Pozyskane w europejskim badaniu dane wskazują także na znaczące opóźnienie w realizacji procedur kardiologii interwencyjnej w odniesieniu do wystąpienia pierwszych objawów zawału serca. Zdaniem Profesora Dariusza Dudka oznacza to, że pacjenci próbują leczyć się sami. Dopiero narastające objawy duszności i bólu w klatce piersiowej skłaniają ich do poszukiwania pomocy. Oznacza to więcej przypadków najcięższych postaci zawału serca, towarzyszących niewydolności serca, a co za tym idzie – większe ryzyko powikłań i konieczność zastosowania złożonych i skomplikowanych procedur kardiologii interwencyjnej.

Można powiedzieć, że koronawirus przeniósł kardiologię o 20 lat wstecz, kiedy możliwości terapii interwencyjnej zawału serca były mocno ograniczone. Pierwsze niepokojące doniesienia z ośrodków europejskich skłoniły nas do niezwłocznego podjęcia działań. Jednym z pierwszych kroków było opracowanie zaleceń odnośnie do kampanii informacyjnej, skierowanej do opinii publicznej. Jej główny przekaz brzmi: w czasie epidemii zostań w domu, ale nie z atakiem serca! – mówi prof. Dariusz Dudek.

Czytaj także: Kardiologia inwazyjna w czasie pandemii