Chirurgia małoinwazyjna szerokim frontem wkracza na sale operacyjne

Rozmowa z prof. zw. dr. hab. n. med. Markiem Jackowskim, Prezesem Towarzystwa Chirurgów Polskich, Kierownikiem Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej CM UMK w Toruniu

Małgorzata Ullmann: Jak wygląda funkcjonowanie oddziałów chirurgicznych teraz, po roku pandemii koronawirusa?

Marek Jackowski: Rok pandemii spowodował znaczne zmiany w leczeniu pacjentów chirurgicznych. Opóźnione są zabiegi planowe przewlekłych schorzeń. Powoduje to znaczne zwiększenie zaawansowania np. zmian zapalnych lub, co gorsza, nowotworowych w trakcie odłożonych zabiegów chirurgicznych. Dodatkowo brak lub odroczenie diagnostyki w trakcie pandemii spowodował późniejsze wykrywanie i znaczne zaawansowanie zmian neoplazmatycznych, operowanych zbyt późno. Wpływa to na pewno na przeżywalność pacjentów po zabiegach onkologicznych.

Czy w czasie pandemii wzrosła liczba zabiegów z wykorzystaniem chirurgii małoinwazyjnej?

W trakcie pandemii początkowo szczególnie źródła brytyjskie optowały za chirurgią klasyczną, ale okazało się, że chirurgia małoinwazyjna, laparoskopowa ogranicza rozprzestrzenianie się wirusa SARS-CoV-2 bardziej efektywnie niż chirurgia otwarta.

Jak zakażenie COVID-19 wpływa na przebieg leczenia chirurgicznego?

Pacjenci po przechorowaniu COVID-19 cierpią czasem na zaburzenia wydolności oddechowej, objawy neurologiczne lub zmiany psychiczne. Opóźnia to zatem okres interwencji chirurgicznej, co powoduje opisane powyżej perturbacje.

Czy w polskiej chirurgii na przełomie ostatnich lat można zaobserwować jakieś znaczące zmiany, innowacje, skoki technologiczne?

W Polsce zmienia się efektywne podejście do chirurgii małoinwazyjnej w leczeniu chirurgicznym. Stały postęp chirurgii laparoskopowej będzie możliwy przy zmianie wyceny procedur chirurgicznych, gdyż dotychczasowy system nie brał pod uwagę techniki operacyjnej – klasycznej czy małoinwazyjnej. Nowe inicjatywy, takie jak np. Lapco Poland, poszerzają pole chirurgii laparoskopowej w chirurgii jelita grubego.

Czy chirurgia małoinwazyjna stanowi alternatywę dla chirurgii tradycyjnej? Czy ma szansę całkowicie ją zastąpić?

Chirurgia małoinwazyjna szerokim frontem wkracza na nasze sale operacyjne, ale jeszcze nie zastąpi chirurgii klasycznej. Podobnie niska wycena procedur hamuje rozwój chirurgii robotowej w naszym kraju.

Tendencja w chirurgii jest jednokierunkowa − od chirurgii klasycznej do jak najmniej inwazyjnej. Jednak chirurgia klasyczna zawsze będzie alternatywą dla chirurgii małoinwazyjnej.

Jak ocenia Pan aktualny stan polskiej chirurgii małoinwazyjnej i robotowej?

Chirurgia robotowa pozwala na znakomitą pracę w małych obszarach, np. rak prostaty, rak odbytnicy. W trakcie opracowań jest wycena procedur robotowych. Koszt aparatury i narzędzi robota przekracza znacznie wycenę procedur chirurgicznych.

Jakie nowe możliwości daje zastosowanie chirurgii robotowej w leczeniu pacjentów onkologicznych?

Robotyka, dzięki znakomitej optyce, wszechstronnym narzędziom do manipulacji, pozwala na dokładne anatonomiczne preparowanie tkanek szczególnie w przypadkach trudno dostępnych nowotworów jamy brzusznej. Wymaga też pewnego doświadczenia w chirurgii laparoskopowej.

W tym roku ma miejsce 70. Jubileuszowy Kongres Towarzystwa Chirurgów Polskich. Jakie tradycje niesie ze sobą to wydarzenie? Jakie kluczowe zagadnienia będą poruszane?

70. Jubileuszowy Kongres Towarzystwa Chirurgów Polskich jest wydarzeniem, które przypomina 132 lata trwania Towarzystwa Chirurgów Polskich, odbywa się tuż po setnej rocznicy śmierci i 170. rocznicy urodzin założyciela i pierwszego prezesa, prof. Ludwika Rydygiera. Tradycyjnie Kongres gromadzi najwybitniejszych przedstawicieli braci chirurgicznej.

Na Kongresie Sekcje Towarzystwa Chirurgów Polskich wymienią się doświadczeniami chirurgii lat ostatnich i skonfrontują z osiągnięciami chirurgii europejskiej i światowej.

Kluczowe w tym roku będą zagadnienia: chirurgii małoinwazyjnej, bariatrycznej, onkologicznej, raka żołądka, chirurgii wątroby i dróg żółciowych, przepuklin, urazów, oparzeń, chirurgii endoskopowej i endokrynologicznej.
Prelegentami będą autorytety polskiej i europejskiej chirurgii.

Serdecznie zapraszam na 70. Jubileuszowy Kongres Towarzystwa Chirurgów Polskich do Torunia w dniach 15-18.09.2021 roku.

Dziękuję za rozmowę.

Czytaj także: Z walki z pandemią wychodzimy powoli, ale zwycięsko, bogatsi o nowe doświadczenia