Radioterapia wiązką protonową – rola fizyka medycznego

Radioterapia protonowa nowotworów gałki ocznej

Pierwszym klinicznym zastosowaniem wiązki protonowej w  Polsce była radioterapia czerniaka naczyniówki przeprowadzona w  lutym 2011 roku w  Instytucie Fizyki Jądrowej PAN przez Szpital Uniwersytecki w  Krakowie. Odbyła się ona na  stanowisku radioterapii przy cyklotronie AIC–144. Prace kliniczne na  tym stanowisku kontynuowano do  stycznia 2016 roku, po  czym przeniesiono je  na  stanowisko przy cyklotronie Proteus. Znajduje się ono w  nowym budynku Centrum Cyklotronowego Bronowice i  jest aktywne klinicznie od  lutego 2016 roku.

Stanowisko radioterapii nowotworów oka w  Centrum Cyklotronowym Bronowice wykorzystuje horyzontalną wiązkę protonową o  energii 70  MeV. Wiązka ta  jest formowana i  monitorowana przez zespół urządzeń tworzących głowicę terapeutyczną. Całość pracuje pod kontrolą dedykowanego systemu sterowania, zapewnia ciągłą kontrolę natężenia wiązki protonowej i  jej położenia w  przestrzeni. Maksymalny zasięg tej wiązki w  wodzie w  izocentrum stanowiska wynosi około 32  mm  i  umożliwia napromienianie nowotworów dowolnie zlokalizowanych w  obrębie gałki ocznej.

W  skład stanowiska radioterapii wchodzą ponadto układ pozycjonowania pacjenta w  postaci robotycznego fotela terapeutycznego oraz układ weryfikacji pozycji pacjenta składający się z  pary aparatów RTG w  układzie ortogonalnym i  cyfrowych rejestratorów obrazów rentgenowskich (tzw. flatpaneli). Stanowisko spełnia wymagania oraz przepisy prawa, normy jakości i  bezpieczeństwa dla wyrobów medycznych, co  jest potwierdzone znakiem CE. Jednocześnie jest jednym z  najnowocześniejszych tego ty...