Podsumowanie III edycji konferencji „Praktyczne aspekty zarządzania jednostką ochrony zdrowia”

Ustawa o jakości i bezpieczeństwie pacjenta

Wykład inauguracyjny wygłosiła Agnieszka Pietraszewska-Macheta, Dyrektor Centrum Monitorowania Jakości. Jak zauważyła, pojęcie „jakość i bezpieczeństwo pacjenta” pojawia się pierwszy raz w Ustawie z dnia 16 czerwca 2023 r. o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, która weszła w życie 8 września 2023 r. i 1 stycznia 2024 r. Podmiotami odpowiedzialnymi za monitorowanie jakości w Polsce według nowego dokumentu są Centrum Monitorowania Jakości oraz Narodowy Fundusz Zdrowia. Prelegentka omówiła elementy systemu jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, skupiając się w dużej mierze na akredytacji, krok po kroku wyjaśniła zmiany, jakie ustawa wprowadziła w procesie akredytacji w stosunku do poprzedniego stanu prawnego. Następnie skupiła się na jednej z istotniejszych zmian, dotyczącej współpracy z wizytatorami CMJ.

Przygotowania obronne podmiotów leczniczych

Robert Socha, specjalista ds. bezpieczeństwa w podmiotach leczniczych, prelekcję rozpoczął od identyfikacji zagrożeń dla podmiotów leczniczych, dzieląc je na cywilizacyjne (militarne i niemilitarne) oraz naturalne. Prelegent zdefiniował przygotowania obronne podmiotów leczniczych jako zespół przedsięwzięć mających na celu przygotowanie do działania w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, realizowanych stosownie do posiadanej właściwości, wynikającej z obowiązujących przepisów oraz roli i miejsca podmiotu leczniczego w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej. Następnie przytoczył przykładowe dokumenty historyczne nawiązujące do celów, założeń i rezultatów przygotowania obronnego w służbie zdrowia. Socha wymienił podstawy prawne dotyczące aspektów obronności, a na koniec szczegółowo wyjaśnił, na czym polegają zadania obronne podmiotów leczniczych.

Supernowoczesna technologia w XX-wiecznych murach

Jarosław Kozera, ekspert Związku Pracodawców RP, ekspert branżowy EY, jako główną przyczynę porażek w reformowaniu systemu opieki zdrowotnej zidentyfikował profil wiekowy szpitali – 76% placówek ma ponad 20 lat, natomiast pozostałe 14% nowych szpitali w większości wybudowanych jest w tzw. systemie pawilonowym, który nie stanowi najlepszego rozwiązania, głównie ze względu na przemieszczanie się personelu. Jak stwierdził prelegent: do „starych skorup” doklejamy nowe funkcje tam, gdzie jest to fizycznie możliwe, nie biorąc pod uwagę ruchu personelu medycznego. Następnie Kozera przedstawił szczegółowe dane liczbowe związane m.in. z finansowaniem czy zadłużeniem podmiotów leczniczych z podziałem na województwa. Podkreślił, jak duże znaczenie pod kątem analizy i wniosków z niej płynących mają tego typu paczki danych. Jako podsumowanie swojego wystąpienia postawił tezę, że w ślad za technologią medyczną niestety nie idzie żadna zmiana.

Training by working

Prelekcję dotyczącą tego, jak ważna w ochronie zdrowia jest nauka poprzez praktykę, wygłosił Marek Wójtowicz, praktyk w zakresie zarządzania ochroną zdrowia. Na początku przybliżył, które z aktów prawnych mówią o zawodzie asystenta medycznego, po czym omówił zadania osoby wykonującej ten zawód w Polsce. Następnie prelegent przeszedł do analizy danych, w tym liczby lekarzy i pielęgniarek na 1000 mieszkańców na świecie oraz liczby lekarzy aktywnych zawodowo w Polsce. Jak wynika z zestawień Naczelnej Izby Lekarskiej w Warszawie, w naszym kraju odsetek wynosi 3,5 lekarza na 1000 mieszkańców, liczba pielęgniarek również znajduje się znacznie poniżej średniej europejskiej. Na koniec prelegent wyjaśnił, jak ważne w opiece zdrowotnej jest mentorstwo i szkolenie poprzez asystę młodych kadr. Omówił cechy, które powinien posiadać dobry mentor i korzyści, jakie z tego wynikają dla podopiecznego.

Zarys medycznego prawa karnego

Drugi dzień konferencji rozpoczęła Agnieszka Stasińska, adwokat z 15-letnią praktyką. Na początku swojej prelekcji przybliżyła słuchaczom definicję, zarys i źródła prawa medycznego oraz jego miejsce w systemie prawnym. Następnie omówiła wybrane aspekty prawne dotyczące odpowiedzialności cywilnej, karnej oraz zawodowej, skupiając się zwłaszcza na błędach medycznych, które, jak zaznaczyła, nie są tożsame z niepowodzeniem medycznym. Kolejno zdefiniowała błędy medyczne, klasyfikując je na: diagnostyczny, terapeutyczny, techniczny, organizacyjny, opiniodawczy i formalny, do każdego podając praktyczne przykłady i omawiając konsekwencje, jakie z nich wyniknęły. Następnie prelegentka przeszła do kwestii odpowiedzialności karnej w aspekcie przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu (m.in. przerwanie ciąży, eutanazja, nieumyślne spowodowanie śmierci, nieudzielenie pomocy, zabieg bez zgody pacjenta itp.).

Założenia reformy systemu opieki zdrowotnej

Prelekcję zamykającą część konferencyjną wygłosił Marcin Pakulski, członek Zespołu Doradców Komisji Zdrowia w Senacie RP, zastępca dyrektora ds. lecznictwa Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Najświętszej Marii Panny w Częstochowie. Na początku wystąpienia zaznaczył, że mamy do czynienia z powszechnym niezadowoleniem ze sposobu funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Zdaniem prelegenta, głównym problemem publicznego systemu opieki zdrowotnej jest niewystarczająca efektywność, skutkująca kolejkami oraz po części przeciętnymi lub złymi warunkami leczenia i pracy, co przekłada się z kolei na zróżnicowaną jakość i deficyt kadr. Pakulski podkreślił, że zmiany są konieczne, jednak nie można zmieniać systemu opieki zdrowotnej w sposób wycinkowy, np. tylko leczenie szpitalne albo tylko POZ, ponieważ system opieki zdrowotnej to wzajemnie powiązany mechanizm, w którym działanie jednego obszaru wprost przekłada się na inny. Na koniec przedstawił szereg rekomendacji niezbędnych w sytuacji podejmowania się reformy systemu opieki zdrowotnej.

Aktualne problemy jednostek ochrony zdrowia i propozycje skutecznych rozwiązań

Podczas konferencji odbyły się dwa panele eksperckie. Pierwszy z nich: „Aktualne problemy jednostek ochrony zdrowia i propozycje skutecznych rozwiązań”, moderowany był przez Dariusza Rajczyka, prezesa Zarządu Głównego STOMOZ. Biorący w nim udział specjaliści i praktycy omówili najważniejsze problemy, z jakimi spotykają się jednostki ochrony zdrowia, oraz sposoby ich rozwiązania.

Elke Schönemann, Sales & Marketing Manager Poland w ELO Digital, zarysowała zakres funkcjonalności platformy ELO ECM Suite. Jak zaznaczyła – zarówno platformę, jak i stopień jej wdrożenia z łatwością można dostosować do wymogów klienta. Panelistka podkreśliła, że obecnie ważna jest optymalizacja podmiotów, obniżenie kosztów – system musi być intuicyjny i umożliwiać śledzenie zmian, np. kto dokument oglądał i kto go potwierdził. Dzięki temu można oszczędzać, więc warto wykorzystać tę szansę.

Przemysław Jesionowski, Prezes Zarządu IC Solutions, skupił uwagę na problemie digitalizacji systemu ochrony zdrowia i transformacji cyfrowej. Zwrócił on uwagę na wymiar finansowy takiego przedsięwzięcia i zaznaczył, że aby ucyfrowienie miało miejsce, użytkownicy końcowi muszą być do tego rozwiązania przekonani – to jest najwęższe gardło w przypadku transformacji – pracownik musi widzieć korzyść. Jeśli to nie będzie intuicyjne, przyjemne i łatwe w użyciu, nawet najlepsza idea spali na panewce – zauważył panelista. Na koniec skupił się na transformacji cyfrowej w kontekście realnych zdolności adaptacyjnych placówek medycznych.

Tadeusz Książek, prezes zarządu Klaromed, wyjaśnił, dlaczego tylko 10% sal operacyjnych posiada system integracji. Zdaniem panelisty panuje przeświadczenie, że taki system powinien być wdrażany na etapie modernizacji, remontu lub budowy nowego bloku, co nie do końca jest prawdą – system można wdrożyć na każdym etapie funkcjonowania placówki. Następnie Książek przybliżył koszty wdrożenia systemu integracji dla jednej sali operacyjnej, które oszacował na poziomie od 50 tysięcy złotych. Na koniec został zapytany o nowości, które Klaromed planuje wprowadzić w przyszłości do systemów. Panelista zdradził, że trwają prace m.in. nad czujnikiem, który reaguje na ruch i gesty, bez konieczności dotykania tafli ekranu.

Maciej Kasztelan, Prezes Zarządu Intelimedical Poland, poruszył temat indywidualnego podejścia do systemów zarządzania lekami – Jako firma, przygotowując Państwu ofertę na jakiekolwiek rozwiązania automatyzujące procesy logistyczne, najpierw zbieramy szereg informacji, audytujemy pod kątem procesów farmakoterapii, weryfikujemy, jak wyglądają zużycia leków i dopiero na tej podstawie staramy się zaproponować najwłaściwsze podejście. Panelista odniósł się również do poszukiwań dodatkowych obszarów oszczędności operacyjnych w szpitalach – Jesteśmy w stanie pomóc Państwu zapanować nad wydatkami w taki sposób, żeby można było nawet pojedynczy wenflon, igłę czy strzykawkę przypisać do pacjenta i zoptymalizować zamawianie tego z magazynu centralnego szpitala. Wówczas widoczny jest dokładny koszt każdego zabiegu.

Zdaniem Mikołaja Akermana, Prezesa zarządu Ackermann Care oraz Medical Personal Service, jednym z głównych problemów braków kadrowych w polskich placówkach jest fakt, że w szpitalach oddalonych od siebie o kilkadziesiąt kilometrów funkcjonują te same oddziały, np. ginekologia. Jak zaznaczył panelista, konieczne byłoby w takich przypadkach porozumienie się i skupienie kadry w jednym miejscu. Następnie Akerman przeszedł do kwestii porównania kosztów zatrudnienia lekarzy polskich i zagranicznych, zaznaczając – Nie chciałbym pracować ze szpitalami, które chcą obniżyć siatkę płacową kosztem lekarzy cudzoziemców. Dla mnie najważniejszy jest polski specjalista, który przekaże swoją wiedzę. Na koniec panelista zauważył, że z zatrudnianiem lekarzy z zagranicy może wiązać się obawa, że zostaną tylko na okres 5 lat, na który pozwala im prawo wykonywania zawodu. Zdaniem Akermana rozwiązaniem tego problemu jest odpowiednie wdrożenie i zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i komfortu w danym miejscu pracy. Jednak to nie dotyczy tylko lekarzy z zagranicy, ale również polskich rezydentów i specjalistów.

Czytaj też: No show to marnowanie zasobów, jakimi są czas i potencjał lekarzy