Wiceminister zdrowia: liczba szczepień przeciw HPV będzie rosnąć

Powszechny program szczepień przeciw HPV dla nastolatków działa już ponad rok. Skorzystało z niego jednak 20% uprawnionych osób, czyli zdaniem ekspertów – mało. Żeby zwiększyć ten odsetek, Ministerstwo Zdrowia planuje wprowadzenie zmian w programie szczepień. Resort chce obniżyć wiek osób uprawnionych do szczepienia z 11. do 9. roku życia, odstąpić od warunku korzystania z serwisu Centralnej e-Rejestracji, a także wprowadzić możliwość rozliczenia szczepień przez uprawniony personel poza placówką POZ.

W Polsce odnotowuje się rocznie ok. 6 tys. przypadków zachorowań na nowotwory złośliwe HPV-zależne. Każdego dnia sześć Polek dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, a cztery umierają z powodu tej choroby, którą w 99% przypadków wywołuje zakażenie HPV. Nowotwory HPV-zależne to jedne z nielicznych, przed którymi można się chronić dzięki szczepieniom.

Program bezpłatnych szczepień ma już rok

1 czerwca 2023 r. rozpoczął się w Polsce program bezpłatnych szczepień przeciw HPV dla dziewczynek i chłopców po ukończeniu 11. i do ukończenia 14. roku życia. Realizuje on cele „Narodowej strategii onkologicznej” (NSO) na lata 2020-2030. Zgodnie z nią do końca 2028 r. przeciw HPV powinno się zaszczepić przynajmniej 60% dziewcząt i chłopców w wieku dojrzewania. Jednak do tej pory z programu skorzystało zaledwie 20% uprawnionych osób.

Członkowie sejmowej Komisji Zdrowia, którzy zebrali się, żeby rozpatrzyć informację na temat dostępności i poziomu wykorzystania szczepionek przeciw HPV, podkreślali, że to słaby wynik, a w obliczu celu zawartego w NSO wręcz porażka. Tymczasem odsetek zaszczepionych w Norwegii czy Belgii już w 2019 r. wyniósł blisko 90%, na Węgrzech powyżej 80%.

– Wiemy ogólnie, że poziom szczepień jest w tej chwili bardzo niski – ok. 20%. Wiemy też, że przystępując do programu w czerwcu zeszłego roku, mieliśmy w planie zaszczepić w tamtym czasie prawie 800 tys. młodych ludzi w przedziale wiekowym 11-14 – podkreślał poseł Marek Hok, przewodniczący podkomisji stałej ds. onkologii.

Na podstawie danych z kart szczepień i realizacji recept od 27 grudnia 2020 r. do 17 lipca 2024 r. przeciw HPV zostało zaszczepionych 385 494 osoby, w tym 264 808 kobiet i 120 686 mężczyzn. 323 902 zaszczepione osoby są w grupie wiekowej 9-18 lat, a 61 592 osoby w grupie wiekowej 18+. Na podstawie danych z kart szczepień od 1 czerwca 2023 r., czyli od początku trwania powszechnego programu szczepień, do 17 lipca 2024 r. w grupie wiekowej objętej programem wykonano 193 726 szczepień pierwszą dawką oraz 97 995 szczepień drugą dawką.

Wiceminister zdrowia Marek Kos podkreślił, że wyszczepialność na poziomie 20% wynika z faktu, że to dopiero początek programu.

– 20% – taki zakładaliśmy poziom wyszczepienia w pierwszym roku. To jest pewnego rodzaju rozruch i wtedy wyszczepialność nie jest najwyższa – podkreślił Marek Kos.

Program szczepień przeciw HPV czekają zmiany

Jego zdaniem do wzrostu liczby szczepień przeciw HPV powinny przyczynić się planowane zmiany w programie.

– Jest to nowy i oczekiwany kierunek działania, żeby szczepienia mogły wrócić do szkół – mówił wiceminister.

W Ministerstwie Zdrowia trwają prace nad zwiększeniem dostępności szczepień przeciw HPV w ramach powszechnego programu szczepień. Zmiany będą polegały m.in. na:

• obniżeniu wieku osób uprawnionych do szczepienia w ramach programu z 11. do 9. roku życia,
• ułatwieniu świadczeniodawcom rozliczania szczepień poprzez odstąpienie od warunku korzystania z serwisu Centralnej e-Rejestracji,
• umożliwieniu rozliczania szczepień przez uprawniony personel poza placówką POZ. Chodzi o prowadzenie akcji w szkołach podstawowych. – Jeżeli zwiększymy ilość punktów, gdzie można przeprowadzić szczepienia, to skala szczepień będzie wyższa. Kolejne lata będą tylko lepsze, dojdziemy do 60%, a może nawet przekroczymy – dodał Marek Kos.

Wiceminister edukacji narodowej Paulina Piechna-Więckiewicz wskazała na ważną rolę informacji w programie szczepień HPV.

– Jesteśmy na finiszu, z wielką nadzieją spoglądam na ten program. Bardzo ważna jest kwestia wszelkiego rodzaju materiałów informujących o korzyściach ze szczepień, dostarczanych dyrektorom, nauczycielom, dzieciom, młodzieży i rodzicom. Żeby nie tylko podjąć decyzję o szczepieniu, ale w ogóle rozumieć, czym są szczepienia i przed czym chronią – zaznaczyła wiceminister.

Chętnych ma być więcej

Piechna-Więckiewicz przypomniała też, że od przyszłego roku nowym przedmiotem będzie edukacja zdrowotna.

– To, co jest najważniejsze dla mnie jako wiceminister edukacji narodowej, to aby wiedza była przekazywana na naukowych podstawach, przez ekspertów, specjalistów – podkreślała.

Irena Rej, prezes Izby Gospodarczej Farmacja Polska, stwierdziła natomiast, że rynek farmaceutyczny jest przygotowany do powszechnego programu szczepień.

– Hurtownia, która przechowuje szczepionki, ma na stanie 330 tys. dawek czekających na rozdysponowanie. Następne 120 tys. jest w drodze do Polski. W szczepionki jesteśmy zaopatrzeni, nie ma żadnej obawy. Ministerstwo planuje przetarg na kolejne szczepionki, więc wszystko idzie w dobrym kierunku – poinformowała.

Jej zdaniem liczba szczepionek, które sprzedano poza programem bezpłatnych szczepień – 170 tys. w 2023 r. – świadczy natomiast o dużym zainteresowaniu komercyjnym szczepieniem przeciwko HPV.

– To pokazuje, że jest trend do szczepień. Ludzie chcą się szczepić, a nawet za to płacić – wskazała Irena Rej.

O tym, że program szczepień przeciw HPV będzie się rozwijał w dobrym kierunku, zapewnia Mariusz Bidziński, konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej.

– Chciałbym państwa uspokoić. Mam dane świadczące o tym, że świadomość w zakresie szczepień HPV wzrasta. To jest bardzo istotny element – powiedział.

Planowany termin wejścia w życie zmian w programie szczepień przeciw HPV to 1 września 2024 r.

Źródło: PAP MediaRoom

Czytaj także: Mała popularność szczepień przeciwko HPV