Stwardnienie rozsiane – nowoczesne trendy w leczeniu

Stwardnienie rozsiane do niedawna dzielone było na dwa główne rodzaje: chorobę przebiegającą z okresowymi zaostrzeniami objawów klinicznych oraz chorobę progresywną, w której stopniowo rozwija się niesprawność. Najnowsze badania – które omawiano podczas łódzkiej Konferencji Neurologicznej „Stwardnienie Rozsiane 2023” – pokazują jednak, że ten podział jest sztuczny.

– Mamy jedną chorobę, która może w różny sposób przebiegać. W związku z tym zaciera się specyfika leków wprowadzanych do terapii tej choroby. Dawniej mieliśmy leki albo tylko na postać rzutową, albo tylko progresywną. Teraz będziemy mogli lepiej dopasowywać terapię indywidualnie do pacjenta – stwierdził organizator konferencji, prof. Krzysztof Selmaj, dyrektor Centrum Neurologii w Łodzi i kierownik Katedry Neurologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Stwardnienie rozsiane – nowe trendy w leczeniu

Niezwykle istotny staje się komfort życia osób, zmagających się ze stwardnieniem rozsianym. Na jego wpływ ma z jednej strony coraz większa możliwość doboru terapii, a z drugiej – zwiększająca się dostępność nowych form podawania leków.

– Pacjenci mają różne odczucia i różne obawy. Niektórzy preferują na przykład leczenie doustne. Przez wiele lat leczenie podstawowe polegało bowiem na wykonywaniu codziennych iniekcji. Teraz mamy jednak leki, które podajemy na przykład raz na pół roku. Ważne są też iniekcje podskórne – zauważył prof. Selmaj.

Nowoczesny trend personalizacji leczenia stwardnienie rozsianego to zmiana postaci formy podawania leków: z dożylnej na podskórną lub doustną. Został zapoczątkowany w innych obszarach terapeutycznych, np. w onkologii, hematoonkologii, reumatologii, diabetologii i gastroenterologii. Niestety nie wszystkie terapie obecne w programie lekowym leczenia stwardnienia rozsianego (B.29) są dostępne refundacyjnie dla polskich pacjentów w wersji podskórnej, pomimo tego, że takie leczenie jest zarejestrowane od 2021 r i obecnie dostępne w 26 krajach Europy.

– 96% pacjentów z SM w Niemczech leczonych natalizumabem (badanie SISTER) preferuje postać podskórną tego leku, zamiast postaci dożylnej. To związane jest m.in. z czasem, który muszą przeznaczyć na przyjęcie leku oraz często złym stanem żył. Proces związany z dożylnym wlewem trwa średnio 1,5 godziny dłużej niż proces podskórnej iniekcji. Jednocześnie pacjenci krócej przebywali w placówkach ochrony zdrowia, co przekładało się na oszczędności pracy personelu nawet ok. 63% wyliczone w warunkach włoskich (badanie EASIER) – stwierdził dr n. med. Jakub Gierczyński, MBA, ekspert systemu ochrony zdrowia.

Również Malina Wieczorek, prezes Fundacji „SM – walcz o siebie” wskazuje, że bardzo istotny jest komfort chorego, na który wpływa na przykład notoryczna ingerencja w żyły podczas leczenia i kontroli SM.

– Jak wykazują wyniki badań komfortu chorych, podskórna forma podawania leków cieszy się zdecydowanie większym powodzeniem wśród pacjentów – powiedziała.

Jak wskazywali uczestnicy dyskusji, podskórna droga podawania leków to także szereg korzyści dla polskiego systemu opieki medycznej, np. czas wizyt w specjalistycznych placówkach jest dużo krótszy, mniejsza liczba personelu musi się zajmować pacjentem.

– A jak wiemy, personelu w placówkach medycznych brakuje. Przypomnę, że w ciągu ostatnich siedmiu lat nastąpiło podwojenie liczby chorych leczonych z ok. 10 tys. w 2015 r. do ok. 20 tys. w 2022 r. Jest to realizowane tymi samymi kadrami lekarskimi – ok. 300 neurologów. Dlatego konieczne jest wprowadzenie rozwiązań, które odciążą przynajmniej częściowo lekarzy neurologów i pielęgniarki – dodał dr n. med. Jakub Gierczyński, MBA, ekspert systemu ochrony zdrowia.

Czytaj też: TOP ONKO 2023 – jakie terapie onkologiczne powinny jak najszybciej uzyskać refundację?