Porozumienie Organizacji Lekarskich apeluje do rządu ws. ustawy o jakości w opiece zdrowotnej

Porozumienie Organizacji Lekarskich zaapelowało do rządu w sprawie projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Pierwsze czytanie projektu odbyło się w środę, 11 stycznia.

Według Porozumienia projekt ustawy „wypacza pojęcie jakości i bezpieczeństwa”, jest niedopracowany i zawiera błędy. Organizacja zaznacza, że ustawa w obecnym kształcie nie przełoży się na realną poprawę jakości opieki i bezpieczeństwa pacjentów. Porozumienie Organizacji Lekarskich zaapelowało więc do parlamentarzystów o przeanalizowanie i wzięcie pod uwagę propozycji i komentarzy środowiska w dalszym pracach nad projektem ustawy.

Porozumienie wskazało trzy obszary, w których proponowane przez rząd regulacje nie przyniosą zamierzonego efektu – mowa o zgłaszaniu zdarzeń niepożądanych, systemie kompensacji oraz dostępie do danych zbieranych w Rejestrze Zdarzeń Niepożądanych.

W apelu POL czytamy:

1. Proponowane przepisy nie wprowadzają rozwiązań, które zachęcałyby do zgłaszania zdarzeń niepożądanych. Projekt ustawy przewiduje krótki czas na zgłoszenie (kierownictwo placówki ma od momentu zaistnienia takiego zdarzenia 72 godziny na jego zgłoszenie), co w sytuacjach długofalowych  komplikacji zdrowotnych czy procesów diagnostycznych nie ma racji bytu. Z uwagi właśnie na „inkubatoryjny” charakter zdarzeń niepożądanych w ochronie zdrowia, często powzięcie wiedzy o tym zdarzeniu następuje późno, np. w czasie pobytu pacjenta w innej placówce medycznej, czy dopiero na podstawie wezwania na przesłuchanie. Zgodnie z założeniami projektu, system w kontekście odpowiedzialności lekarzy niezmiennie oparty będzie na presji karnej. Pojawiające się „nadzwyczajne złagodzenie kary” nadal wiąże się z prowadzeniem postępowania karnego, jak również w takim postępowaniu ma charakter fakultatywny. Rządowy projekt przewiduje, że chroniona przed odpowiedzialnością karną w sytuacji nieumyślnego spowodowania uszczerbku na zdrowiu będzie tylko osoba, która zgłosiła zdarzenie do wewnętrznego rejestru, natomiast w przypadku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu projekt takiej ochrony nie przewiduje w ogóle. 
2. Projekt nie wdraża sprawnego, efektywnego z perspektywy pacjenta systemu kompensacji, który mógłby być alternatywą dla drogi sądowej. W proponowanych regulacjach zastrzeżenia budzi m.in. zapis o waloryzowaniu górnej wysokości świadczenia kompensacyjnego co 5 lat, co jest nieadekwatne do zmieniających się dynamicznie realiów oraz sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości. W kontekście liczebności (9 osób) Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, który miałby zostać ustanowiony w celu obsługi wniosków z całego kraju, należy brać pod uwagę niewydolność takiego Zespołu, a tym samym brak możliwości natychmiastowej reakcji na potrzeby pacjenta. Propozycje rządowe nie uwzględniają preferencyjnych warunków dostępu do publicznych świadczeń zdrowotnych dla pacjenta, który doznał szkody. Podkreślić należy, że często efekty leczenia, powrotu do zdrowia, rehabilitacji zależą od czasu, w którym stosowne działania zostają podjęte. Można wnioskować, że tak skonstruowane zapisy w rządowym projekcie ustawy nie mają na celu koncentrowania się na zdrowiu pacjenta. Sensem kompensacji jest bowiem zrekompensowanie pacjentowi uszczerbku na zdrowiu bądź przywrócenie w maksymalnie możliwy sposób stanu zdrowia sprzed zdarzenia.
3. Zapisy w rządowym projekcie wskazują, że znaczącej poprawy – zawartych w jego nazwie – jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta – jak również bezpieczeństwa personelu, nie uda się osiągnąć. Projekt ustawy kładzie znikomy nacisk na – mające przecież służyć poprawie standardów opieki zdrowotnej i bezpieczeństwa leczenia – korzystanie z danych zebranych w Rejestrze Zdarzeń Niepożądanych. Obowiązek analizy danych przekazuje w całości Ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Same dane mogą być upublicznione prezesowi NFZ, Rzecznikowi Praw Pacjenta lub organom ścigania. Projekt nie zakłada udostępniania danych towarzystwom naukowym, uczelniom, samorządom zawodowym czy organizacjom pacjenckim, co wyklucza możliwość prowadzenia niezależnych analiz. Ujęte w projekcie „wskaźniki jakości”, za pomocą których NFZ miałby oceniać placówki, są nieprecyzyjne, chaotyczne oraz nie zawierają w ogóle punktów dotyczących personelu, sprzętu i wewnętrznych systemów wpływających na jakość.

W ramach Porozumienia Organizacji Lekarskich działają: Naczelna Izba Lekarska, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, Porozumienie Zielonogórskie, Porozumienie Chirurgów Skalpel oraz Porozumienie Rezydentów.

Źródło: Naczelna Izba Lekarska

Czytaj też: Spotkanie Rady Organizacji Pacjentów i ABM. Tematem rozmów komisje bioetyczne