Państwowa Inspekcja Sanitarna skontrolowała jakość posiłków w szpitalach

Szpitale nadal dietą często nadal nie rozpieszczają pacjentów – wynika z kontroli przeprowadzonych w 2022 roku przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. I choć wydawałoby się, że posiłki w szpitalu powinny być zdrowe, czyli skrojone pod konkretne zdrowotne potrzeby pacjentów, często są: mało urozmaicone, za słone, za słodkie, za tłuste i bez dbałości o to, jakie mają alergeny. Oczywiście nie we wszystkich placówkach.

Lista uchybień jest długa, przy czym trzeba jednak pamiętać, że szpital szpitalowi nierówny, a SANEPID badał tylko wybrane placówki, a nie – wszystkie. Próba jest jednak liczna: na zarejestrowanych 1028 szpitalnych bloków żywieniowych skontrolowano ogółem 740, w tym 460 takich, w których dostarczycielem posiłków była firma cateringowa. Kontrole miały różny charakter, np. niewielką część szpitalnych posiłków zbadano w laboratorium.

Na podstawie oceny żywienia w zakresie diety podstawowej w szpitalach, w których działa szpitalna kuchnia przygotowująca posiłki, stwierdzono nieprawidłowości w 102 jadłospisach (na 414 jadłospisów), w 62 zestawieniach dekadowych (na 173 zestawień; zestawienia dekadowe obejmują jadłospis na 10 dni) oraz w 47 próbach posiłków zbadanych laboratoryjnie (na 58 pobranych). Natomiast w 262 próbkach posiłków dostarczanych do szpitala w formie cateringu stwierdzono nieprawidłowości w 60 jadłospisach, 24 zestawieniach dekadowych i 12 próbkach zbadanych laboratoryjnie.

W kontekście szpitalnej diety warto pamiętać, że do tych placówek często trafiają niedożywieni pacjenci. W przypadku bardzo ciężkich schorzeń niedożywienie znacząco pogarsza rokowanie. Onkolodzy na przykład mogą nie podjąć optymalnego w danym przypadku leczenia do czasu poprawy ogólnego stanu pacjenta; w przeciwnym razie można spodziewać się znaczących powikłań. Problem jest ogromny – w zależności od rodzaju nowotworu niedożywienie dotyczyć może od 40 do 80 proc. pacjentów onkologicznych. Przy czym niedożywiony pacjent nie oznacza wyłącznie osoby wychudzonej – bardzo często niedożywienie jest skutkiem choroby otyłościowej i nadwagi.

Jak podano w raporcie Głównego Inspektora Sanitarnego, który opublikowano na początku sierpnia 2023 r. pt. „Stan sanitarny kraju w 2022 roku”, do najczęściej powtarzających się uchybień w zakresie żywienia pacjentów należały nieprawidłowo skomponowane jadłospisy, w tym:

• nieprecyzyjne informacje na temat alergenów, zaplanowanych potraw oraz ich gramatury,
• mała różnorodność potraw i napojów, powtarzalność dań w dekadzie (jadłospis na 10 dni – przyp. red.), mało urozmaicone śniadania i kolacje, w większości bez dodatku warzyw/owoców,
• niska wartość energetyczna posiłków w stosunku do zapotrzebowania dziennego dla pacjentów,
• brak w posiłkach głównych (śniadaniu, obiedzie lub kolacji) pełnowartościowego białka, tj. zwierzęcego lub białka roślin strączkowych,
• mała podaż warzyw oraz owoców w dziennej racji pokarmowej,
• zbyt niska podaż produktów zbożowych pełnoziarnistych, kasz i produktów z pełnego przemiału mąki,
• brak lub podawanie zbyt małej ilości mleka i przetworów mlecznych,
• brak lub podawanie zbyt małej ilości ryb i/lub przetworów rybnych,
• nieuwzględnienie w diecie tłuszczów roślinnych bogatych w kwasy jedno- i wielonasycone,
• podawanie zbyt dużej ilości potraw smażonych (brak zróżnicowania technik przygotowywania potraw w dekadzie), a także słodkich dań i dodatków (dżemu, kremu czekoladowego i miodu),
• duży udział produktów wysoko przetworzonych (konserw, pasztetów, mortadeli, mielonki), stosowania koncentratów zup w proszku,
• obecność w posiłkach (ocena ilościowa) ponadnormatywnej ilości soli lub tłuszczów.

Czytaj też: Rak żołądka staje się problemem u coraz młodszych pacjentów