Nowe wyzwania dla pielęgniarek i położnych

Po co nowe kompetencje?

Dr n. med. Krystyna Piskorz-Ogórek, dyrektorka Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie i krajowa konsultant w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego przedstawiła punkt widzenia pracodawcy na podnoszenie kwalifikacji przez pielęgniarki i położne.

Zaznaczyła, że praktyczne umiejętności oraz wiedza to element kompetencji, których nieodłączną częścią są również postawy wobec pracy. Podkreśliła, że bardzo duże znaczenie mają też tzw. kompetencje miękkie.

– W panelu są kursy, które uczą kompetencji miękkich oraz doskonalą kompetencje merytoryczne. Jeśli pielęgniarka umie wspaniale pobierać krew, to bardzo ważne, ale jeśli nie będzie miała miękkich kompetencji, czyli odpowiednio do wieku skomunikować się z małym dzieckiem to i tak nie pobierze u niego krwi, bo ono nie pozwoli się jej dotknąć. Kompetencje miękkie są bardzo ważne – bo pozwalają na uzupełnienie – wykorzystanie wiedzy oraz umiejętności technicznych – mówiła.

Podkreśliła, że nieodłączną częścią pożądanych kompetencji u pracowników są również postawy etyczne oraz zaangażowanie.

– Jakich kompetencji oczekują pracodawcy? Zawodowych – to oczywiste, ale każdemu zależy też na wysokich walorach etycznych, zdolności uczenia się i analizy, zdolnościach organizacyjnych – nie tylko na kierowniczych stanowiskach, strategicznego myślenia, umiejętności komunikacyjnych – to podstawowe rzeczy w ochronie zdrowia – podsumowała.

Bezpieczeństwo pacjentów, ale i zespołu terapeutycznego

O bezpieczeństwie pracy mówił m.in. Marek Budzyński. Przytoczył dane z badań Uniwersytetu Harvarda w ośmiu oddziałach dwóch szpitali, które unaoczniły, że raportowanie relatywnie wysokiego odsetka błędów nie musi oznaczać, że dany zespół jest mało wydajny i stwarza ryzyko dla pacjentów. Wprost przeciwnie – może się okazać, że tego rodzaju zespół terapeutyczny ma wysokie kompetencje i jest bezpieczny dla pacjentów.

– Im lepiej funkcjonujący zespół – tym popełniał więcej błędów. Skala zgłaszanych błędów wynikała z faktu, że najlepsze zespoły rozmawiały o błędach, dyskutowały o nich więc rosła świadomość – mówił.

Jak wyjaśnił, najlepsze zespoły zwracały szczególną uwagę na popełniane błędy, by wyciągać z nich wnioski i doskonalić swoją pracę, co gwarantowało z jednej strony – większe bezpieczeństwo pacjentów, a z drugiej – rozwój kompetencji tych zespołów.

– Bezpieczeństwo psychologiczne bierze się stąd, że nie obawiamy się mówić o wątpliwościach i błędach – tylko wtedy dochodzi do rozwoju – podkreślił Marek Budzyński.

Dominującym tematem konferencji była odpowiedzialność w kontekście wysokich kwalifikacji pielęgniarek i położnych.

– Kwalifikacje to nie tylko papier (…). Jest wielki boom na kształcenie, bo wynagrodzenia (wzrosną – przyp. red.). Ale odpowiedzialność to ważne słowo w kontekście kwalifikacji – zaznaczyła w czasie dyskusji po wykładach dyrektor ds. pielęgniarstwa w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Elblągu Bożena Ropelewska.

Jej zdaniem jesteśmy świadkami wielkiej zmiany w pielęgniarstwie i położnictwie – zyskiwania nowych kompetencji, które wymuszają nowy podział obowiązków i zadań, przy czym tzw. „twarde” kompetencje nie wystarczą – konieczne są jeszcze te „miękkie”.

– I tu będzie chodziło o naprawdę bardzo ważne kwestie. Kiedy na przykład zakończyć czynności resuscytacyjne? Ile położnych będzie chciało wziąć odpowiedzialność za prowadzenie ciąży i porodu? – pytała Bożena Ropelewska.

Uczestnicy dyskusji wspominali też o barierach mentalnych zarówno w środowisku pielęgniarek i położnych, jak i lekarzy, w kontekście przekazywania większych obowiązków i odpowiedzialności.

– Asystent pielęgniarstwa ze specjalizacją może być w zespole pielęgniarskim samodzielnym ekspertem – przypominała Krystyna Piskorz-Ogórek.

Dodała, że w perspektywie pracodawców w ochronie zdrowia konieczność rozwoju zawodowego pielęgniarek i położnych jest wynikiem nowych technologii w diagnostyce i leczeniu, nowych metod organizacji pracy (np. opieka koordynowana), ale też zdarzeń losowych, jak niedawna pandemia (i ryzyko kolejnej) czy napływ uchodźców.

Beata Binek – konsultant krajowa pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego zwróciła natomiast uwagę na to, że współczesne położne powinny mieć kwalifikacje wystarczające do wykonywania USG, tym bardziej, że coraz częściej oczekuje się od nich samodzielności w wykonywaniu ich obowiązków w opiece nad ciężarną i rodzącą. Jej zdaniem bardzo dobrze się też stało, iż panel kursów został poszerzony o te dotyczące opieki nad kobietą w ciąży, podczas porodu i w połogu, która doświadcza zaburzeń psychicznych.

Iwona Kacprzyk, wiceprzewodnicząca OIPiP w Olsztynie wskazała, że celem projektu jest m.in. dostosowanie kompetencji pielęgniarek i położnych do nowych wyzwań. Dodała, że „jest mnóstwo czynności, do których lekarze nie są już potrzebni”.

– Ale duża rola przypada zarządzającym, w tym oddziałowym. Szefowie powinni wiedzieć, jaki potencjał mają ich pracownicy – podkreśliła Iwona Kacprzyk.

Informacje na temat kursów realizowanych w ramach projektu można znaleźć na stronie Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych.

Źródło: PAP MediaRoom