4 lutego – Światowy Dzień Walki z Rakiem

W niedzielę, 4 lutego obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem. Krajowy Rejestr Nowotworów podaje, że na raka choruje około 1,17 miliona osób w Polsce.

Każdego roku diagnozę otrzymuje nawet 170 tys. Polek i Polaków (1), dlatego w ostatnich latach najwięcej, bo aż 38% wszystkich badań klinicznych prowadzonych jest właśnie w obszarze onkologii. Dzięki badaniom klinicznym pojawiają się nowe terapie i leki, które sprawiają, że nowotwór staje się chorobą przewlekłą, a nie wyrokiem. Jednocześnie obserwujemy poprawę rokowań w leczeniu radykalnym, czyli z intencją wyleczenia.

Globalna sytuacja onkologiczna

Choroby onkologiczne zajmują 2. miejsce na świecie pod względem śmiertelności. Powodują nawet do 26% wszystkich zgonów. Do najbardziej śmiertelnych pod względem całkowitej liczby zgonów należą rak płuca, piersi, jelita grubego i prostaty. Natomiast pod względem złego rokowania mówimy tu chociażby o glejakach i raku trzustki. To jedynie część spośród ponad 200 sklasyfikowanych nowotworów.

Prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór wzrasta wraz z wiekiem, jednak należy pamiętać, że choroby onkologiczne stały się także dominującą przyczyną zgonów u osób młodych i osób w średnim wieku. U kobiet w wieku 20-44 lat odpowiadają one za około 1/3 przedwczesnych zgonów i około 50% w grupie kobiet w wieku 45-64 lat. Wśród mężczyzn w wieku średnim nowotwory odpowiadają za około 1/3 zgonów.

Kultura profilaktyki

– Chociaż dysponujemy coraz lepszymi narzędziami diagnostycznymi, do których mamy coraz szerszy dostęp, nie brakuje również akcji świadomościowych, to wciąż mamy stosunkowo niską kulturę profilaktyki i przeciwdziałania nowotworom – zauważa lek. Marek Kotlarski onkolog, specjalista onkologii klinicznej Centrum Medycznego Pratia Poznań. – Badamy się za rzadko w obawie, “że coś się znajdzie”. Zwłaszcza wśród młodych osób nowotwory są wykrywane zupełnie przypadkiem, przy okazji innych badań lub dolegliwości.

Wśród często wskazywanych czynników zachorowania należy nieodpowiednia dieta (nadmiar białka i tłuszczu, szczególnie pochodzenia zwierzęcego, niedobór warzyw i owoców, dużo wysokoprzetworzonej żywności oraz cukrów i soli), brak aktywności fizycznej, słaba jakość powietrza oraz przede wszystkim nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu.

– To ostatnie jest szczególnie niebezpieczne i przyczynia się do ogromnej ilości zachorowań – podkreśla lek. Marek Kotlarski. – gdyby nie papierosy, to zapadalność na raka płuca byłaby o 90% niższa, a my lekarze nie musielibyśmy nic robić. Trujemy się na własne życzenie.

Jak wykazują badania, profilaktyka onkologiczna powinna być dużo bardziej rozpowszechniona, a wiele badań profilaktycznych warto wykonywać przynajmniej raz na dwa lata. Im wcześniej wykryjemy nowotwór i szybciej zaczniemy leczenie, tym większe mamy szanse na wyzdrowienie.

Czytaj też: Chirurgia w leczeniu nowotworów