Wstrząs kardiogenny ujęty systemowo

Dyr. Marzanna Bieńkowska przyznała, że kardiologia dotyka każdego schorzenia i praktycznie każdy pacjent prędzej czy później może potrzebować pomocy kardiologicznej.

– Opiekuję się u Rzecznika Praw Pacjenta oraz prowadzę Radę Organizacji Pacjentów, w której zrzeszonych jest obecnie 40 organizacji reprezentujących różne obszary. Dlatego uważam, że wprowadzenie programu, który ma na celu poprawę zdrowia i funkcjonowania pacjentów, np. uratowanie 400 osób, jak wspomniał pan profesor, jest niezwykle istotne. Potrzeba wprowadzenia tego programu jest ogromna – powiedziała. – Zauważam też, że przygotowanie i wdrożenie programu przez Ministerstwo Zdrowia do podmiotów leczniczych wymaga dopracowania i czasu – dodała.

Dyrektor Bieńkowska oceniła, że wykorzystanie doświadczeń już działających ośrodków jest bardzo pozytywnym krokiem, który pokazuje, że możemy mieć gotowy program do wdrożenia.

– Wykorzystanie 150 ośrodków zajmujących się interwencjami w przypadku zawału serca jest bardzo obiecujące. W imieniu Rzecznika Praw Pacjenta pragnę zapewnić, że pan rzecznik będzie wspierał inicjatywy, które mają na celu wprowadzenie tego programu dla dobra pacjentów – zaznaczyła.

Merytorycznie uzasadnione

W swojej opinii senator Agnieszka Gorgoń-Komor podkreśliła, że jako kardiolog widzi ogromny sens kompleksowych programów w kardiologii.

– Jako kardiolog i specjalista zajmujący się leczeniem wstrząsu kardiogennego pragnę podzielić się refleksjami na temat współczesnych wyzwań oraz osiągnięć w dziedzinie kardiologii interwencyjnej. Jestem wdzięczna za możliwość poruszenia dwóch kluczowych kwestii, które wybrzmiały w tej debacie. Po pierwsze, istotność prowadzenia rejestrów danych pacjentów, z których czerpiemy wiedzę i wnioski, dzieląc się nimi w środowisku ekspertów, co przyczynia się do rozwiązywania istotnych problemów. Po drugie, znaczenie skoordynowanej i systemowej opieki, której przykładem jest szpital kliniczny we Wrocławiu, wykazujący, jak kluczowe jest szybkie reagowanie w sytuacjach zagrożenia życia – mówiła.

Senator wspomniała o licznych sukcesach w kardiologii, ale i o wyzwaniach w leczeniu.

– Nasze osiągnięcia obejmują sukcesy w leczeniu ostrych zespołów wieńcowych poprzez zastosowanie zaawansowanych technik interwencyjnych, jak również ciągłe dążenie do poprawy długoterminowych rokowań chorych. Jestem przekonana, że mimo dostępu do zaawansowanej kardiologii interwencyjnej naszym celem powinno być redukowanie śmiertelności zgodnie z najlepszymi praktykami międzynarodowymi. Pokazujemy, że skoordynowana opieka może znacząco wpływać na poprawę wyników zdrowotnych, co jest szczególnie istotne w kontekście odbudowy systemu zdrowia po pandemii COVID-19. Polska staje przed wyjątkowym wyzwaniem związanym z długiem zdrowotnym po pandemii, w tym niezbędnością skutecznego zarządzania obniżaniem śmiertelności pacjentów zaniedbanych w pandemii – tłumaczyła.

Nie zapominając o najczęstszych przyczynach zgonów, eksperci koncentrują się na chorobach układu krążenia, które pozostają dominującą przyczyną zgonów w Polsce. Ponadto podkreślają znaczenie nowych technologii w diagnostyce i leczeniu, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa danych pacjentów.

– Dla mnie statystyka zawsze jest wrogiem jednostki, dlatego preferuję interpretację wyników medycznych, które mają realny wpływ na życie pacjenta. W końcowej refleksji pragnę podkreślić, że każda godzina życia ludzkiego ma nieocenioną wartość, dlatego nasze działania w dziedzinie medycyny powinny być kierowane nie tylko ambicją, ale przede wszystkim troską o dobro pacjenta. Wierzę, że dążąc do dalszego rozwoju nowych technologii i skutecznych strategii leczenia, możemy realnie poprawić jakość życia i rokowania naszych pacjentów – powiedziała senator Gorgoń-Komor.

Definicje związane ze wstrząsem kardiogennym

W ostatnim roku AOTMiT intensywnie pracowała nad świadczeniami związanymi ze wstrząsem kardiogennym, takimi jak naprawa zastawki trójdzielnej metodą brzeg do brzegu oraz LVAD dla pacjentów, którzy nie kwalifikują się do transplantacji serca. Prezes agencji Daniel Rutkowski zauważył, że pewne definicje zostały już dobrze przygotowane, odnosząc się do poziomów takich, jak SPZOZ, hub i superhub. Zastanawiając się nad ramami prawno-organizacyjnymi, prezes wyraził wątpliwości.

– Czy aby coś dobrze działało, zawsze musi być wpisywane w ramy rozporządzeń ministra zdrowia czy zarządzeń prezesa NFZ? Czasami to usztywnia i ogranicza pewne działania, ponieważ różne ośrodki mogą się między sobą różnić i działać na różne sposoby – przekonywał.

Podkreślił jednak, że na pewno nie może to być blokujące. Jako przykład sukcesu podał program KOS Zawał, który okazał się wielkim osiągnięciem zarówno dla środowiska, jak i instytucji wspierających jego opisywanie.

– Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji również brała w tym udział – przypomniał. – Poza opisywaniem istotne jest także wspieranie pewnych działań organizacyjnych i związanych z udzielaniem świadczeń. Mechanizmy finansowania są tu kluczowe. Ważne jest, aby zaplanować i zaprojektować dobre rozwiązania wspierające sposób finansowania. Nie chodzi o to, że więcej znaczy lepiej, ale raczej o odpowiednie opracowanie i dopasowanie tych rozwiązań – zaznaczył.

Intensywnie dla intensywnej terapii

Intensywna terapia kardiologiczna jest kluczowym elementem współczesnej medycyny, a jej znaczenie staje się coraz bardziej widoczne. Prof. Janina Stępińska, dyrektor Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie, jako ośrodka z bogatym doświadczeniem w tej dziedzinie, podkreśliła, że bardzo dobre, intensywne terapie kardiologiczne są niezbędne. Z punktu widzenia Krajowej Rady ds. Kardiologii podkreśliła, że Ministerstwo Zdrowia, mając na celu odwrócenie piramidy opieki zdrowotnej, musi postawić na intensywną terapię jako serce wysokospecjalistycznej kardiologii. Podkreśliła również konieczność współpracy kardiologów i intensywnych terapeutów w tej dziedzinie.

– To musi być wycenione, musimy mieć nazywane rozmaite procedury, musimy mieć te swoje rozliczenia – zaznaczyła.

Szczególne gratulacje prof. Stępińska skierowała do ośrodka wrocławskiego i prof. Mariusza Gąsiora z Zabrza za dane, które umożliwiają rozwój intensywnej terapii kardiologicznej. Zwróciła również uwagę na konieczność finansowania dobrze wyposażonych karetek i zespołów medycznych. Podkreśliła, że wypracowanie sposobu finansowania intensywnej terapii jest niezbędne. Wyraziła otwartość na współpracę z „Narodowym programem chorób układu krążenia”, kierowanym przez prof. Adama Witkowskiego, aby ustalić, jak najlepiej wprowadzić te rozwiązania. Zaznaczyła również, że musimy nazwać cele intensywnej terapii i rozpocząć odpowiednie procedury. Ponadto wspomniała o potrzebie organizacji sieci oddziałów paliatywnych dla pacjentów, którzy nie rokują, co jest analogiczne do onkologii. Na zakończenie podkreśliła, że czas jest kluczowy w organizacji intensywnej terapii i różnicowaniu przyczyn wstrząsu.

„Narodowy program chorób układu krążenia”

Prof. Adam Witkowski przypomniał, że w ramach „Narodowego programu chorób układu krążenia” powstał już zespół do spraw opieki paliatywnej. Ma on za zadanie opracować opiekę paliatywną dla ciężko chorych pacjentów kardiologicznych, którzy do tej pory byli zdominowani przez onkologię.

– Chorzy onkologiczni mają hospicja i opiekę domową, ale to samo musi być zrobione dla kardiologii, dla chorych po wstrząsie, z niewydolnością serca i innymi chorobami w schyłkowej fazie. Taka opieka musi być zorganizowana, aby ci pacjenci mogli być przekazywani do odpowiednich placówek – zauważył profesor.

W kwestii formalnych ram funkcjonowania programu ekspert zgodził się z prezesem AOTMiT i prof. Stępińską, że program musi być sformalizowany.

– Muszą być procedury, nowe grupy JPG ustalone, a program musi przejść przez AOTMIT. To konieczne, aby ocenić i dopasować go do istniejących warunków oraz finansowania świadczeń w Polsce. Jeśli to się nie uda, należy stworzyć i zarekomendować nowe świadczenia do Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia – podkreślił i dodał, że NPChUK może wspomóc te działania: – Potrzebujemy raportu otwarcia, czyli fotografii tego, co jest w tej chwili, oraz oceny AOTMIT, aby określić, co może być zrobione.

Prof. Witkowski zaznaczył, że program może również obejmować finansowanie dla osób zaangażowanych w jego realizację, a także ewentualne programy pilotażowe. Stwierdził też, że bez instytucjonalnych ram trudno wyobrazić sobie powszechne uruchomienie programu, gdyż musi być on finansowany – w dużej mierze przez NPChUK, ale nie tylko.

– Program wstrząsowy jest bardzo kosztowny i musi utrzymać proporcje dotyczące wszystkich programów kardiologicznych w całej Polsce – powiedział profesor. I powtórzył, że NPChUK może współfinansować te działania, co wymaga dalszych przemyśleń nad strukturą finansowania.

Autorka: Ewelina Naturia Pańczyk, Instytut Świadomości

Czytaj także: Sztuczna inteligencja w kardiologii interwencyjnej, czyli nadzieje i obawy