Wrocław: koordynatorzy transplantacyjni łączą siły

Z przeszczepioną nerką można żyć nawet 30 lat, jednak w praktyce jest to średnio od 7 do 10 lat. Lekarze i naukowcy z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego i Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu chcą to zmienić. Jak? Badając mechanizmy odrzucania przeszczepionego organu oraz dzięki lepszej koordynacji donacji. Więcej transplantacji to krótszy czas oczekiwania na przeszczep i lepsze rokowania. W USK właśnie wprowadzono strukturalne zmiany.

Koordynatorzy transplantacyjni z USK łączą siły, aby lepiej wykorzystać możliwości pobierania narządów do przeszczepów nie tylko we Wrocławiu, ale w całym regionie. Ma temu służyć wrześniowe powołanie Biura ds. Transplantacji i Donacji USK we Wrocławiu w ramach dużego projektu „RozwijaMY”. Wprowadził on zmiany w strukturach organizacyjnych jednostek Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego i Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Razem skuteczniej

Jak mówi Mateusz Rakowski, kierownik nowego biura, wszyscy koordynatorzy transplantacyjni zgromadzeni w jednym miejscu, współpracujący nie tylko w ramach USK, ale także ze szpitalami w regionie, mogą zdecydowanie poprawić statystyki na Dolnym Śląsku.

– Warto zawalczyć o zmianę obecnej sytuacji, ponieważ lepsza koordynacja i współpraca mogą realnie zwiększyć liczbę przeprowadzanych transplantacji, co z kolei przełoży się na możliwość ratowania większej liczby osób w całym regionie – podkreśla Rakowski.

USK we Wrocławiu deklaruje wsparcie mniejszych ośrodków, które chcą pobierać narządy od zmarłych dawców, ale mają różnego rodzaju problemy, takie jak brak odpowiednich specjalistów czy infrastruktury. Część niezbędnych badań i kwalifikacji można przeprowadzić już w USK.

– Najlepiej byłoby pobierać narządy lokalnie, a nie transportować je z drugiego końca Polski. To jest korzystne ze względów medycznych, oszczędzamy czas, ale i finanse. W tej sytuacji zyskać mogą wszyscy – dodaje Mateusz Rakowski.

USK we Wrocławiu poprzez działalność Biura ds. Transplantacji i Donacji chce wziąć na siebie zadanie prowadzenia szkoleń i edukacji w celu zwiększenia świadomości zarówno w środowisku medycznym, jak i w społeczeństwie. Już teraz jest zaangażowany w miejską akcję edukacyjną „Zgoda to dar życia. Tak, chcę być dawcą”, prowadzoną we wrocławski szkołach.

– Nowe Biuro ds. Transplantacji i Donacji to bardzo ważne miejsce w USK, które skupia wszystkich koordynatorów zajmujących się dotychczas transplantacją różnych narządów. Chcemy nie tylko usprawnić te działania, ale skoncentrować się głównie na tym, żeby jeszcze efektywniej pozyskiwać więcej dawców. Natomiast trzeba też pamiętać, dla kogo to robimy. Biorcami narządów są nasi pacjenci. Ci, którzy mają chore nerki, bardzo często są wiele lat dializowani, jeżdżą 3-4 razy w tygodniu do szpitala, spędzają w nim wiele godzin. Jak się doliczy do tego jeszcze czas poświęcony na dojazd, to można powiedzieć, że mają wyjęte z życia połowę czasu na dializowanie. Przeszczepienie nerki u takich pacjentów powoduje niesamowitą poprawę komfortu życia. Mogą wrócić do normalnego funkcjonowania, do swoich rodzin, do pracy. To jest dla nich bardzo ważne – podkreśla dr Marcin Drozd, dyrektor USK we Wrocławiu.

Sprawdzony wzorzec transplantacji

We wrocławskim USK od 3 lat przeszczepiane są serca. Średnio rocznie to ok. 43 transplantacji u dorosłych pacjentów, najwięcej w Polsce. Unikalny w skali kraju sukces ośrodka wynika z połączenia ogromnego doświadczenia i zaangażowania kadry medycznej oraz wypracowania skutecznych i sprawnych procedur. Teraz wzorzec będzie przenoszony na obszar nefrologiczny. W 2023 r. we wrocławskiej klinice udało się wykonać ponad 60 transplantacji nerek, w tym pobranych od dawców żywych.

Na przeszczepienie nerki w Polsce czeka się ok. roku. W 2023 r. w naszym kraju wykonano 977 takich operacji. USK we Wrocławiu ma wieloletnie doświadczenie w tym zakresie. A w poradni przyklinicznej pacjentami są osoby, które już ponad 25 lat temu dostały szansę na lepsze i, jak się okazuje, długie życie po transplantacji.

– Przez rok byłem uzależniony od dializ, co ograniczało moje możliwości i wpływało na jakość życia. Teraz, prawie 3 lata po transplantacji, czuję się jak nowo narodzony. Mogę pracować, podróżować i cieszyć się czasem z rodziną bez ciągłego myślenia o ograniczeniach wynikających z dysfunkcji organizmu. To niesamowite, decyzja jednej osoby o chęci pomocy i ofiarowania swojego organu może całkowicie odmienić życie innego, zazwyczaj zupełnie obcego człowieka – mówi Artur Korczak, pracownik USK, który w 2021 r. otrzymał nową nerkę.

Klinika Nefrologii, Medycyny Transplantacyjnej i Chorób Wewnętrznych w nowej strukturze

W ramach projektu „RozwijaMY” Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej USK została włączona do Instytutu Chorób Wewnętrznych, gdzie pacjenci mogą liczyć na szerszy dostęp do specjalistów. Nowe centrum doskonałości w USK rozwija innowacyjne metody diagnostyki i leczenia w obszarze zdrowia nerek, co pozwoli na lepsze wykrywanie i zarządzanie chorobami tego narządu już we wczesnych stadiach.

Klinika dysponuje 60 łóżkami, natomiast pod opieką poradni nefrologicznej USK we Wrocławiu jest obecnie ok. 1 300 pacjentów z całego regionu po przeszczepieniu nerki. Szacuje się, że 4-5 mln osób w Polsce ma przewlekłą chorobę nerek, z czego 90% nie leczy się, bo nie ma takiej świadomości. Absolutnym priorytetem zespołu kliniki jest więc wczesna diagnostyka i hamowanie progresji niewydolności nerek.

– Diagnostyka w nefrologii rozwija się w szybkim tempie, a nowoczesne metody, takie jak transkryptomika oraz proteomika, nad którymi intensywnie pracujemy, mogą odegrać kluczową rolę w identyfikowaniu wczesnych biomarkerów choroby, co w konsekwencji pozwoli na wdrożenie spersonalizowanego leczenia – mówi prof. dr hab. Mirosław Banasik, kierownik Kliniki Nefrologii, Medycyny Transplantacyjnej i Chorób Wewnętrznych w Instytucie Chorób Wewnętrznych USK we Wrocławiu.

Niewydolność nerek rozwija się po cichu

Niewydolność nerek i prowadzące do niej kłębuszkowe zapalenia nerek to poważne schorzenia, które mogą rozwijać się stopniowo i przez długi czas pozostawać niezauważone.

Czytaj także: Szpital Żywiec zmuszony zawiesić pracę trzech oddziałów i dwóch poradni