To nie jest dobry czas na badanie efektywności szpitali

Ukazał się projekt ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa. Biorąc pod uwagę obecną sytuację systemu ochrony zdrowia w Polsce, a także stan wyjątkowy związany z trwającą pandemią COVID-19, stanowiącą obciążenie wszystkich ogniw systemu w wymiarze ekonomicznym, kadrowym i jakościowym, niewątpliwie będzie on wymagał podjęcia działań naprawczych. Założeniem ustawy powinno być zatem zapewnienie optymalnych warunków do realizacji zadań związanych z wdrożeniem adekwatnych, dedykowanych podmiotom szpitalnym działań w oparciu o najbardziej kompetentne i doświadczone zasoby kadrowe.

Proponowane w Ustawie rozwiązania powinny być skutecznym sposobem walki z niedoskonałościami systemu i wadliwym funkcjonowaniem szpitali. Wydaje się jednak, że nie spełnia ona tych kryteriów, zmniejszając tym samym szansę na osiągnięcie zakładanych efektów.

Art. 120. 1. projektu przytoczonej ustawy mówi, że „Kierownikiem podmiotu szpitalnego, a także osobą pełniącą obowiązki kierownika podmiotu szpitalnego, może być osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

1. posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów odrębnych;
2. posiada co najmniej 5-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym albo co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym w podmiocie szpitalnym;
3. posiada pełną zdolność do czynności prawnych i nie została skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4. zdała państwowy egzamin uprawniający do zajmowania stanowiska kierownika podmiotu szpitalnego organizowany przez ministra właściwego do spraw zdrowia albo ukończyła studia podyplomowe Master of Business Administration (MBA) w ochronie zdrowia, o których mowa w art. 122;
5. znajduje się na liście menedżerów, o której mowa w art. 123 ust. 1.

Jednocześnie Art. 122 stanowi, że: „Studia podyplomowe na kierunku MBA w ochronie zdrowia, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 4, powinny trwać nie krócej niż 3 semestry i być realizowane w uczelni, która posiada co najmniej kategorię naukową B dla jednostki prowadzącej kształcenie w co najmniej jednej z następujących dyscyplin:

1. nauki prawne;
2. nauki o zarządzaniu i jakości;
3. ekonomia i finanse;
4. nauki o zdrowiu.”

Powyższe sformułowanie wydaje się nosić znamiona dyskryminacji i stać w sprzeczności z obowiązującymi przepisami. Uzależnienie ukończenia studiów podyplomowych MBA prowadzonych wyłącznie przez uczelnie posiadające kategorię naukową B proponuje bowiem wprowadzenie niezgodnych z aktualnym stanem prawnym przepisów monopolistycznych faworyzujących określone uczelnie państwowe oraz wybrane uczelnie niepubliczne. Przepis w tej treści wprowadza monopol na kształcenie na studiach MBA dla ww. jednostek, ograniczając tym samym dostęp do ww. studiów choćby dla osób z małych środowisk, co z kolei stanowi przejaw wykluczenia społecznego, bowiem analiza „rynku uczelni” wskazuje, że zapis ten uniemożliwi realizację studiów ok. 80% z nich (większości niepublicznych).

Należy ponadto wskazać, że studia MBA są studiami podyplomowymi, których definicja i realizowanie zagwarantowane jest każdej uczelni w Polsce zgodnie z art. 160, art. 161 i Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478 i 619) tj.:

Art. 160.1. Studia podyplomowe trwają nie krócej niż 2 semestry i umożliwiają uzyskanie kwalifikacji cząstkowych na poziomie 6, 7 albo 8 PRK.

2. Program studiów podyplomowych określa efekty uczenia się̨ dla kwalifikacji cząstkowych uwzględniające charakterystyki drugiego stopnia PRK na poziomie 6, 7 albo 8 PRK określone w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji oraz umożliwia uzyskanie co najmniej 30 punktów ECTS.

Art. 161. 1. Kształcenie specjalistyczne trwa nie krócej niż̇ 3 semestry i umożliwia uzyskanie kwalifikacji pełnej na poziomie 5 PRK.

Czytaj także: Stanowisko PFSz w sprawie projektu ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa