Pierwszy w Polsce zabieg leczenia endometriozy z wykorzystaniem rozszerzonej rzeczywistości

Endometrioza – co to za choroba?

Endometrioza to druga, co do częstotliwości występowania, choroba młodych kobiet. Cierpieć z jej powodu może w Polsce aż 2 mln kobiet! Stanowi jedną z głównych przyczyn niepłodności i w wielu przypadkach wiąże się z przewlekłym bólem. Kobiety cierpią latami, bezskutecznie poszukując pomocy, często tracąc szansę na macierzyństwo i normalne życie.

Z uwagi na fakt, że nie jest odpowiednio wcześnie wykrywana lub jest diagnozowana zbyt późno, prowadzi do wielu powikłań, uniemożliwia zajście w ciążę, a dla większości kobiet wiąże się z przewlekłym bólem, który przyczynia się do znaczącej utraty jakości życia. W krakowskim Szpitalu na Klinach w ubiegłym roku powstało kompleksowe Centrum Leczenia Endometriozy, w którym pacjentki mogą liczyć na pomoc z zakresie diagnostyki i nowoczesnego leczenia operacyjnego z wykorzystaniem robota da Vinci. Od lipca 2022 r. pracę ginekologów wspiera rozszerzona rzeczywistość, której wykorzystanie pozwala na bezpieczniejsze zaplanowanie i przeprowadzenie skomplikowanego zabiegu, jakim jest usunięcie głęboko naciekającej endometriozy.

Które kobiety są narażone na endometriozę?

Endometrioza jest zależną od estrogenów, ​​wyniszczającą kobiecy organizm chorobą, która dotyka głównie kobiety w wieku rozrodczym, pomiędzy 20, a 40 rokiem życia. Jej zachowanie kliniczne jest niezwykle niejednorodne, od bezobjawowego do ciężkiego zaburzenia struktur anatomicznych obejmującego jajniki, macicę i jajowody, ale także wiele narządów pozagenitalnych takich jak moczowody, pęcherz oraz jelita. Główne objawy endometriozy to niepłodność, bolesne miesiączkowanie, przewlekły ból w miednicy, ból podczas współżycia czy oddawania moczu. Mogą występować również inne, bardzo niespecyficzne problemy, takie jak m.in. nudności, czy osłabienie organizmu. Endometrioza polega na obecności ognisk błony śluzowej macicy poza jamą macicy. Tkanka ta jest aktywna hormonalnie. Wszczepy endometriozy mogą lokalizować się na jelitach, pęcherzu moczowym, otrzewnej, a także jajnikach i jajowodach, czego konsekwencją są różne stany chorobowe adekwatne do umiejscowienia endometriozy, np. torbiele jajników, krwiomocz, krwawienie z przewodu pokarmowego. W przebiegu choroby dochodzi do tworzenia się zrostów, co może być przyczyną niepłodności, a także przewlekłego bólu miednicy mniejszej. Opóźnienie w postawieniu diagnozy i wdrożeniu leczenia może skutkować rozprzestrzenieniem się endometriozy. – wyjaśnia dr n.med. Maciej Olszewski z krakowskiego Szpitala na Klinach.

Jak się leczy endometriozę?

Leczenie endometriozy i rodzaj podjętej ścieżki terapeutycznej zależą od stopnia jej zaawansowania, typu, jak również od wieku pacjentki oraz jej planów macierzyńskich. Pierwsza linia leczenia z reguły obejmuje terapię zachowawczą, która ma głównie na celu eliminowanie dolegliwości bólowych oraz zahamowanie wzrostu śluzówki macicy i ognisk endometriozy. W przypadku niepowodzenia lub braku tolerancji tej formy leczenia, często najskuteczniejszym sposobem leczenia endometriozy jest zabieg chirurgiczny, a za złoty standard uważa się podejście minimalnie inwazyjne. Chirurgia robotyczna zajmuje coraz ważniejsze miejsce w leczeniu endometriozy, zwłaszcza w celu uzyskania bezpiecznej i radykalnej operacji endometriozy głęboko naciekającej (DIE). Pozwala chirurgowi na przezwyciężenie wewnętrznych ograniczeń technicznych konwencjonalnej laparoskopii, dzięki większej swobodzie ruchów możliwej przy pomocy siedmiostopniowych instrumentów laparoskopowych, doskonałemu powiększeniu obrazu pola operacyjnego z kamery 3D o wysokiej rozdzielczości oraz eliminowaniu drżenia rąk operatora.  Jest bezpieczną i doskonale sprawdzającą się techniką w zaawansowanych stadiach choroby – mówi dr n.med. Maciej Olszewski z krakowskiego Szpitala na Klinach.

Operacyjne leczenie endometriozy wymaga interdyscyplinarnego, doświadczonego zespołu. Zespół chirurgiczny krakowskiego Szpitala na Klinach obejmuje ginekologa, urologa oraz chirurga. Jednostka jest jedynym centrum w południowej Polsce, gdzie zabiegi endometriozy są wykonywane z wykorzystaniem robota da Vinci. Wykorzystanie robota pozwala na działanie w trudno dostępnych miejscach z wysoką precyzją, co maksymalizuje szanse, że lekarz usunie wszystkie zmienione przez endemetriozę tkanki, a jednocześnie, dzięki tej precyzji chirurg może zachować nerwy np. zaopatrujące pęcherz. – Naszym celem jest nie tylko powrót pacjentki do zdrowia fizycznego, ale też uzyskanie przez nią pełnej jakości życia po zabiegu. Nawet po skomplikowanych operacjach można zapewnić pacjentkom komfort, a systemy robotyczne to w pewnym sensie przedłużenie rąk lekarza, pozwalające dotrzeć mu w precyzyjny sposób w zamierzone miejsce bez uszkodzenia narządów sąsiednich z zaoszczędzeniem pęczków nerwowych. W naszym szpitalu dbamy o najwyższy komfort pacjentek, dlatego zapewniamy im także opiekę psychologiczną i rehabilitację. – dodaje