Opieka psychiatryczna w czasie pandemii – co się zmieniło?

Czas pandemii koronawirusa dobitnie uświadomił nam jeszcze większe potrzeby opieki zdrowia psychicznego niż dotychczas. Izolacja społeczna oraz ograniczony dostęp do specjalistów wskazują, że wiele osób już teraz wymaga lub będzie wymagało wsparcia psychologów, lekarzy psychiatrów oraz psychoterapeutów.

Z powyższych powodów psychiatria, obok kardiologii i onkologii, jest jedną z priorytetowych dziedzin opieki zdrowotnej, której kondycja będzie miała szczególne znacznie w okresie wychodzenia z kryzysu wywołanego pandemią. Już przed kryzysem spowodowanym COVID-19, w Polsce ok. 1,6 mln osób leczyło się psychiatrycznie. Na wizytę w poradni zdrowia psychicznego w ramach NFZ trzeba było czekać nawet 3-4 miesiące. W Polsce mamy zaledwie ok. 4,3 tys. psychiatrów wykonujących zawód. Jeszcze mniej, bo zaledwie 455 wykonujących zawód specjalistów mamy w dziedzinie psychiatrii dziecięcej. Jak zatem będzie wyglądać krajobraz opieki psychiatrycznej po pandemii?

Główne problemy, z jakim borykała się dotychczas opieka psychiatryczna w Polsce, to zbyt niski poziom finansowania, deficyt kadr, brak koordynacji działań, a także duże ograniczenia i nierówności terytorialne w dostępie do świadczeń opieki psychiatrycznej. Do tego dochodzą stereotypy, uprzedzenia i niewielka świadomość społeczna dotycząca chorób psychicznych, a także stygmatyzacja, dyskryminacja i wykluczanie osób potrzebujących pomocy lub leczenia z powodu zaburzeń zdrowia psychicznego. Budżet NFZ na 2021 przewiduje wydatki w kwocie 3,17 mln PLN na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień. To zaledwie 3% wydatków NFZ na świadczenia opieki zdrowotnej, co jest bardzo niską wartością v. 6-8% w krajach Europy zachodniej. Wymagany poziom finansowania to minimum 5%, czyli powinny być to wydatki na poziomie ok. 4,5 mln PLN. Szacunkowo taki poziom finansowania psychiatria w Polsce osiągnie za kilka lat i to z uwzględnieniem wydatków prywatnych. Problemy sektora coraz częściej rozwiązywane są właśnie z zaangażowaniem odpowiedzialnych inwestycji prywatnych, zarówno w obszarze opieki ambulatoryjnej, jak i szpitalnej. Zainteresowanie prywatnych inwestorów rynkiem opieki psychiatrycznej wyraźnie wzrosło już w latach 2018-2019.

Czytaj także: Pacjent oczekujący leczenia potrzebuje rozmowy i wysokiej jakości obsługi