Najnowsze technologie w diagnostyce i leczeniu chorób serca

Superprecyzyjne, miniaturowe, bogate w nowe funkcje – nowoczesne technologie stosowane w diagnostyce i terapii zaburzeń rytmu serca pomagają w leczeniu pacjentów, dla których jeszcze niedawno medycyna nie miała alternatywy.

Najnowsze technologie wykorzystywane w diagnostyce i terapii zaburzeń rytmu serca były jednymi z wiodących zagadnień konferencji „W Dobrym Rytmie”, która odbyła się w Warszawie w dniach 5-6 listopada 2021 roku. Szczególnie wnikliwie eksperci z zakresu elektrofizjologii i elektroterapii serca omówili rozwiązania najnowsze i te, które nie są jeszcze powszechnie wykorzystywane w polskiej praktyce klinicznej.

– Wiele rozwiązań stosowanych w diagnostyce i terapii kardiologicznej określa się mianem innowacyjnych, ale nie zawsze są to rozwiązania nowe. Na przykładzie technologii wykorzystywanych w dziedzinie elektrofizjologii i elektroterapii widać, że już opracowane koncepcje technologii medycznych stale ewoluują. Innowacje wynikają z wnikliwych obserwacji potrzeb klinicznych i współpracy inżynierów z lekarzami. Najczęściej celem jest wyeliminowanie ograniczeń istniejących już rozwiązań lub opracowanie nowych możliwości diagnostyki i terapii – takich, które do tej pory nie istniały. Nowe narzędzia są częściej wynikiem pewnego procesu; ewolucji a nie rewolucji, jednak nie znaczy to, że nie są to rozwiązania przełomowe. Przykładami takich innowacji są chociażby: nowy model najmniejszego na świecie stymulatora, który można zaproponować nowej grupie pacjentów z innymi wskazaniami, niż te uwzględniane w przypadku pierwszej generacji układu, cewnik ablacyjny z możliwością precyzyjnej kontroli temperatury w czasie aplikacji prądem o częstotliwości radiowej i system do bezinwazyjnego mapowania serca w 3D – mówi prof. Przemysław Mitkowski, kierownik Pracowni Elektroterapii Serca, I Kliniki Kardiologii Katedry Kardiologii, Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu ze Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego, prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Stymulacja synchroniczna

Nowa wersja najmniejszego na świecie bezelektrodowego stymulatora serca potrafi „osłuchać” pacjenta i stymulować jego serce w sposób synchroniczny po rozpoznanym skurczu przedsionka. Eksperci Konferencji „W Dobrym Rytmie” podkreślali, że Micra AV służy tym chorym, którzy mają zachowany fizjologiczny rytm zatokowy, ale cierpią z powodu bloku przedsionkowo-komorowego.

W czasie prac ze stymulatorem Micra inżynierowie spostrzegli, że są w stanie zaobserwować to, co lekarze słyszą w stetoskopach wykonując badanie osłuchowe serca pacjenta. Mogli zobaczyć moment zamknięcia zastawek – kluczową fazę cyklu pracy serca. Następnie zaobserwowano to, co lekarze oceniają w czasie USG serca: pasywny przepływ krwi z przedsionka do komory i tak zwany strzał (ang. atrial kick), czyli moment, w którym przedsionek kurczy się i „dostrzeliwuje” nawet do 20-30 proc. objętości krwi do komory. Obserwacje pozwoliły inżynierom przypuszczać, że jest możliwe opracowanie technologii, która pomoże zapewnić pacjentom wymagającym terapii stymulatorem synchronię przedsionkowo-komorową – kurczenie się przedsionków i komór serca w odpowiedniej sekwencji. Jak podkreślają kardiolodzy, z punktu widzenia tolerancji wysiłku przez pacjenta to jeden z kluczowych celów stymulacji.

W układzie bezelektrodowego stymulatora Micra AV zastosowano 11 nowych algorytmów. Nie zmienił się jednak ani sposób implantacji urządzenia (Micra AV podobnie jak poprzedni model stymulatora wszczepiana jest do prawej komory serca), ani rozmiar układu – Micra VR i Micra AV to wciąż najmniejsze na świecie stymulatory serca. Dwa modele Micry implantowane są pacjentom w różnych wskazaniach klinicznych. Do tej pory najnowszy model miniaturowego bezelektrodowego stymulatora wszczepiono w Polsce niemal trzydziestu pacjentom.

Czytaj więcej: Badanie AMULET – redukcja hospitalizacji po niewydolności serca