Czwarta edycja raportu raportu „Healthcare”. Jaki jest stan zdrowia publicznego w Europie?

Najważniejsze wnioski z raportu

Prawie 3 lata po rozpoczęciu pandemii COVID-19, wirus nadal zagraża światu. Pod koniec listopada 2022 r. na COVID-19 w Europie zmarło ok. 2 mln osób, z czego osoby starsze (powyżej 65. roku życia) stanowiły odpowiednio 91% i 84% w 2020 r. i 2021 r. Pacjenci wymagający opieki długoterminowej stanowili 40% wszystkich zgonów spowodowanych i wirusem i w dalszym ciągu pozostają szczególnie narażeni.

• Stan i zaległości naszych systemów opieki zdrowotnej

Nasze systemy opieki zdrowotnej były (i nadal są) nieprzygotowane do radzenia sobie z podwójnym obciążeniem chorobami zakaźnymi i niezakaźnymi. Z jednej strony musiały się szybko zreorganizować, zapewniając więcej łóżek szpitalnych i sprzętu. Musiały również zatrudnić nowych pracowników służby zdrowia, a brak personelu medycznego i pielęgniarskiego jest niewątpliwie jednym z najważniejszych problemów, na które wskazywali eksperci. Z drugiej strony, budżety nie są z gumy, więc rozwiązanie często wiązało się z przeglądem projektów wydatków kapitałowych i/lub zatrzymaniem lub opóźnieniem projektów niekrytycznych i zamówień na zakup niekrytycznych pozycji.

Czynniki te spowodowały, że wszystkie poziomy świadczenia opieki są zagrożone. Rosnące wydatki na opiekę zdrowotną nie są zrównoważone, a po zakończeniu pandemii rządy będą musiały ograniczyć deficyty do możliwych do opanowania poziomów. Jeśli tego nie zrobią, nie będą w stanie sprostać zwykłym wyzwaniom, takim jak starzenie się społeczeństwa i rosnące koszty opieki społecznej (in primis, emerytury i opieka zdrowotna). Nawet w najbardziej korzystnym scenariuszu, państwa będą musiały zmierzyć się ze znacznym zadłużeniem, którego spłata będzie wiązała się z takimi kwestiami jak sprawiedliwość międzypokoleniowa.

• Telemedycyna, cyberbezpieczeństwo i dane

W wielu krajach telemedycyna stała się cennym i dostępnym narzędziem, które zapewniło opiekę i zmniejszyło ryzyka narażenia na COVID-19 dla pacjentów, pracowników służby zdrowia i społeczeństwa. Jednakże, podczas gdy telemedycyna może pomóc pokonać pewne bariery wejścia dla osób żyjących w odległych destynacjach, przyjęcie usług cyfrowych w czasie pandemii może również pogłębić niektóre nierówności, które poprzedzały pandemię. Zidentyfikowane przeszkody dla telemedycyny to: odpowiedzialność, zwrot kosztów i bezpieczeństwo cybernetyczne.

Epidemia COVID-19 uwidoczniła, że w UE brakuje spójnej infrastruktury danych zdrowotnych pod względem ich dostępności i porównywalności.

Istnieje potrzeba centralnej organizacji danych dotyczących zdrowia na poziomie UE, w tym danych dotyczących zdrowia publicznego interpretowanych w najszerszym znaczeniu i mających charakter trwały, a nie przejściowy. Po to, aby rzeczywiście poprawić zdrowie populacji i gotowość w zakresie zarządzania nim, baza powinna obejmować różnorodne zmienne i wspierać liczne podmioty/agencje na poziomie UE.

Czytaj też: Czy polskie szpitale potrafią się chronić przed cyberatakami?