Wyzwaniem będzie efektywne wydanie pieniędzy w ramach KPO

Rozmowa z Grażyną Rubiś-Liolios, dyrektor generalną na Polskę, kraje bałtyckie i Ukrainę GE HealthCare

Małgorzata Ullmann: Placówki medyczne mogą korzystać ze środków w ramach funduszy unijnych, takich jak Krajowy Plan Odbudowy czy FENIKS. Jakie są priorytety Ministerstwa Zdrowia w ramach tych inwestycji?

Grażyna Rubiś-Liolios: Myślę, że najważniejszym priorytetem całego środowiska medycznego jest to, by zdążyć skutecznie wydać te środki dla dobra polskiego pacjenta.

Dzisiaj szpitale objęte Krajowa Siecią Onkologiczną przygotowują aplikacje do otwartego już naboru i za chwilę będzie to dotyczyło szpitali w Krajowej Sieci Kardiologicznej. GE HealthCare posiada szerokie portfolio urządzeń medycznych, którymi są zainteresowane szpitale. Począwszy od profilaktyki, poprzez diagnostykę, monitoring pacjenta, jak również terapię, ponadto rozwiązania cyfrowe, rozwiązania oparte o algorytmy sztucznej inteligencji oraz szerokie możliwości modernizacji urządzeń. Cały polski zespół GE HealthCare obecnie stara się odpowiadać na wszystkie potrzeby i zapytania rynku.

Krajowa Sieć Onkologiczna oraz Krajowa Sieć Kardiologiczna zakładają nowy model organizacji i zarządzania opieką nad pacjentem oraz usprawnienie procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Co Pani zdaniem jest najistotniejsze w kontekście funkcjonowania tych sieci?

Ten nowy model opieki nad pacjentem jest ogromnie ważny i ma wiele plusów. Obie te inicjatywy zakładają przyspieszenie ścieżki pacjenta, czyli możliwość szybkiej diagnozy i szybkiego wdrożenia leczenia. Zarówno w onkologii, jak i w kardiologii szczególnie istotna jest profilaktyka. W GEHC, z pozycji firmy technologicznej, staramy się wspierać te działania z perspektywy naszych rozwiązań.

W przypadku onkologii, mówiąc o profilaktyce, chciałabym skupić się na profilaktyce raka piersi i raka płuc.

Ważną decyzją było poszerzenie przedziału wiekowego kobiet, które kwalifikują się do bezpłatnych badań mammograficznych. Takie zwiększenie puli kobiet automatycznie powoduje zwiększenie zapotrzebowania na urządzenia mammograficzne. Ministerstwo Zdrowia już od kilku lat w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej przeznacza środki na zakup mammografów cyfrowych. Wychodzimy z systemów analogowych na rzecz cyfrowych, które są zdecydowanie szybsze, mają lepszą jakość obrazowania i większe możliwości diagnostyczne. Już od lat GEHC jest jednym z liderów rynku, jeżeli chodzi o tego typu urządzenia. Nasze mammografy cyfrowe są używane w wielu wiodących ośrodkach onkologicznych i myślę, że zyskały zaufanie wśród lekarzy radiologów, onkologów, ale przede wszystkim pacjentek. W naszych urządzeniach posiadamy rozwiązania, które poprawiają komfort badania, a udowodnione jest, że to właśnie powoduje, że pacjentki chętniej wracają na badanie i chętniej w ogóle się badają. Dodatkowo w naszych mammografach wprowadziliśmy rozwiązania AI, nazywane MyBrestAI, które z jednej strony robią prescreening, czyli są w stanie podpowiadać lekarzom patologie, przez co przyspieszają i zwiększają skuteczność rozpoznania. Z drugiej strony są to programy, które analizują kilka parametrów i nawet u kobiet, które dzisiaj w mammografii nie mają żadnych zmian patologicznych, są w stanie wskazywać większe ryzyko zachorowania w przyszłości. Dodatkowo w profilaktyce raka piersi oferujemy również aparaty ultrasonograficzne wyposażone w algorytm KOIOS oparty o AI, który wspiera decyzje kliniczne w oparciu o skalę BI-RADS i TI-RADS, co znacząco przyspiesza rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia.

Zostając w temacie onkologii, w tej chwili kończy się w Polsce pilot niskodawkowej tomografii komputerowej w screeningu raka płuc. Słyszymy, że te programy zostaną przedłużone. W GEHC obecnie wszystkie tomografy są standardowo wyposażone w protokoły, które umożliwiają takie badania, również te zainstalowane w ostatnich latach w Polsce. Jeżeli takie procedury zostaną wprowadzone na stałe, to szpitale posiadające nasze rozwiązania będą mogły automatycznie rozpocząć taki screening i takie badania.

Jeżeli mówimy o onkologii, należy pamiętać również o medycynie nuklearnej. W dobie teranostyki nie jest to już tylko miejsce diagnostyczne, ale również terapeutyczne. Tutaj GEHC również może się pochwalić szerokim portfolio produktów, zarówno najnowszym PET-em cyfrowym, który już w tym momencie zyskał zaufanie lekarzy i ponad 10 takich skanerów w najbliższym czasie będzie służyło polskim pacjentom, ale też cyfrową gamma kamerą. Teranostyczna metoda leczenia raka prostaty z udziałem PSMA wymaga obu tych urządzeń.

Jeśli chodzi o kardiologię, tutaj również mówimy o profilaktyce i diagnostyce. Posiadamy zarówno produkty podstawowej diagnostyki i profilaktyki kardiologicznej, jakie stanowią aparaty EKG, próby wysiłkowe czy holtery, ale również jesteśmy liderem polskiego rynku, jeżeli chodzi o echokardiografię. Ponadto w kardiologii interwencyjnej i diagnostyce obrazowej posiadamy wiele innowacyjnych rozwiązań. W obliczu nowych wytycznych, które zostały opublikowane przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, dotyczących wprowadzenia tomografii komputerowej jako standardowego badania w diagnostyce choroby wieńcowej, ważne jest, aby aparat mógł wykonywać badania jak najbezpieczniej dla pacjenta, bez potrzeby zwalniania rytmu serca. Każdy nasz tomograf ma możliwość przeprowadzenia badań kardiologicznych, jednak chciałabym skupić się na naszym aparacie premium, który posiada 16-centymetrowy detektor i zaimplementowaną sztuczną inteligencję. Może badać serce bez żadnych kompromisów w jednym uderzeniu, nawet przy migotaniu przedsionków czy szybkiej akcji serca. Drugim niezbędnym urządzeniem w kardiologii jest rezonans magnetyczny, w przypadku którego również wykorzystujemy algorytmy sztucznej inteligencji, aby uzyskiwać obraz doskonałej jakości z badania serca, które nie podda się poleceniu „proszę się nie ruszać”. Jako pierwsi na rynku wprowadziliśmy AI do akwizycji badań. To jest absolutną nowością. Mowa o rozwiązaniu pod nazwą SONIC-DL. W połączeniu z AIR RECON DL, algorytmem w rekonstrukcji badań, uzyskujemy wysoką jakość obrazowania w każdym badaniu bez kompromisów, jeżeli chodzi o szybki rytm czy zaburzenia rytmu serca u każdego pacjenta.

W angiografii w zeszłym roku została wprowadzona nowa linia aparatów, które pozwalają na redefinicję procesu wsparcia lekarza poprzez rozwiązania konstrukcyjne, które są znacząco bardziej przyjazne dla użytkownika. Dają płynność i bezpieczeństwo współpracy operatora z tym urządzeniem. Aparaty te dają wysokiej jakości obrazowanie przy najniższej dawce promieniowania, co jest ogromnie istotne nie tylko dla pacjentów, ale przede wszystkim dla operatorów.

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad odwróceniem piramidy świadczeń zdrowotnych. Jakiego rodzaju kompleksowe rozwiązania może zaproponować GEHC w ramach tego projektu?

Ponieważ jeden z programów dotyczący podstawowej opieki zdrowotnej jest już ogłoszony, widzieliśmy, jakie są oczekiwania od samej strategii w tym zakresie. GEHC posiada wiele urządzeń, które mogą być wykorzystane w obszarze POZ-ów, ale też rozwiązań informatycznych, które umożliwiają przepływ informacji pomiędzy POZ-ami. Biorąc pod uwagę oczekiwania dotyczące opieki koordynowanej oraz procedury, jakie powinny się odbywać w POZ-ach, jesteśmy w stanie zaoferować temu segmentowi zarówno rozwiązania w postaci aparatów EKG, jak i rozwiązania w postaci eksperckiego systemu informatycznego MUSE, umożliwiającego przesyłanie oraz wstępne analizowanie uzyskiwanych danych. W swoim portfolio mamy również szeroko reprezentowaną ultrasonografię. Począwszy od „ultrasonograficznych stetoskopów”, czyli aparatów kieszonkowych typu Vscan, poprzez rozwiązania podstawowe, aż do rozwiązań zaawansowanych.

Krok dalszy, Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna, tzw. AOS-y. Według strategii powinny oferować pełną specjalistykę i nadzór pacjenta, który jest prowadzony przedszpitalnie lub poszpitalnie w taki sposób, żeby diagnostyka była zrobiona skutecznie, a terapia była kontynuowana efektywnie. AOS-y mają objąć wszystkie obszary specjalistyczne. Wiele aparatów, takich jak tomografy komputerowe, rentgeny, ultrasonografy czy rezonanse magnetyczne, z pewnością powinno znaleźć się również w AOS-ach.

GEHC jest liderem na rynku urządzeń medycznych opartych o algorytmy AI. Które z wprowadzonych przez Was technologii cyfrowych mają największy wpływ na opiekę zdrowotną w Polsce?

Pytanie, jak szeroko cyfryzacja i możliwości sztucznej inteligencji są wykorzystywane w Polsce. Zgodnie z raportem FDA GEHC jest liderem, jeżeli chodzi o ilość algorytmów sztucznej inteligencji, które są wprowadzane do naszych urządzeń i są wykorzystywane w służbie zdrowia. Algorytmy sztucznej inteligencji umożliwiają przyspieszenie badań, poprawienie jakości obrazowania, wsparcie decyzji klinicznych, jak również wspomagają personel medyczny. Na przykład w echokardiografach mamy rozwiązania, które pomagają mniej doświadczonym ultrasonografistom i podpowiadają, jak przyłożyć sondę, żeby uzyskany obraz był prawidłowy.

Natomiast idziemy krok dalej, dlatego że nasze rozwiązania cyfrowe uwalniają również czas lekarzy i pozostałego personelu medycznego od biurokracji. Nasze rozwiązanie dla bloków operacyjnych czy dla oddziałów intensywnej terapii, w których można w sposób w pełni cyfrowy zbierać dane z urządzeń medycznych czy dokumentować podanie leków na komputerze, bezpośrednio przy łóżku pacjenta. Wprowadzenie Elektronicznej Karty Znieczulenia czy też Elektronicznej Karty Intensywnej Terapii to w pełni automatyzowany proces zbierania parametrów życiowych, w pełni cyfrowy obieg dokumentów wraz z możliwością zdalnych konsultacji oraz tworzenie cyfrowych baz danych, które umożliwią wykorzystywanie tych danych do celów statystycznych, naukowych i zarządczych.

W kwestii rozwiązań sztucznej inteligencji, która ma wspierać decyzje kliniczne, obszarem najmocniej reprezentowanym jest diagnostyka obrazowa. 70% algorytmów AI, które są dostępne na rynku, dotyczą tak naprawdę oceny czy opisów badań radiologicznych. GEHC nie tylko posiada wiele własnych rozwiązań, dodatkowo współpracuje z wieloma firmami, które posiadają takie algorytmy po to, żeby uzupełnić i poszerzyć nasze portfolio, aby prescreening wykonywany przez sztuczną inteligencję był jak najbardziej kompletny i dokładny.

Jakie są w Pani odczuciu najważniejsze wyzwania dla sektora medycznego w Polsce? W jaki sposób GEHC może technologicznie na nie odpowiedzieć?

Najważniejszym wyzwaniem, o którym mowa jest od dawna, jest skrócenie kolejek i przyspieszenie diagnostyki. Zarówno w onkologii, jak i kardiologii jest to niezwykle istotne i cały świat technologiczny stara się wspierać te wyzwania. Rozwiązania opisane powyżej to wycinek z możliwości technologicznych GEHC. Ciągle również inwestujemy w badania nad kolejnymi rozwiązaniami wpierającymi sektor medyczny. Dzisiaj dużo jednak mówi się o innym wyzwaniu dotyczącym wypełnienia standardów i oczekiwań w kwestiach ochrony środowiska. Wiemy, że jednym z wymogów Unii Europejskiej dotyczących Krajowego Programu Odbudowy jest spełnienie rekomendacji DNSH (Do No Significant Harm). Mamy doświadczenie z tego typu wymogami zarówno w Europie, jak i na świecie. GE HealthCare w swojej misji ma ochronę środowiska i wykonujemy wiele działań, żeby odpowiedzieć na światowe standardy w tym zakresie. Największym problemem jest to, że wiele tego typu parametrów trudno jest zmierzyć lub jest to wręcz niemożliwe. Są już w Europie przykłady walki na certyfikaty, standardy czy mierzalne parametry, które stały się podstawą do kwalifikacji lub dyskwalifikacji w zakresie technologicznym, i zachwiał się balans, a przecież chcemy, żeby nasze urządzenia przede wszystkim ratowały życie. Wierzymy, że polskie szpitale i polscy decydenci poradzą sobie lepiej.

Natomiast z drugiej strony chcemy mocno podkreślić, że jako GE Health­Care wiele w tym zakresie robimy w Polsce. Na przykład jesteśmy propagatorem i promotorem modernizacji rezonansu magnetycznego. Wszyscy wiemy, że magnesy tak naprawdę są wieczne, więc nie ma potrzeby wymiany magnesu na nowy, żeby uzyskać najnowsze technologicznie urządzenie. Mamy ogromnie dużo doświadczeń z rynku polskiego, na którym wykonaliśmy upgrade’y aparatów rezonansu magnetycznego, zarówno w podstawowym zakresie, jak również pełnych, które nazywamy liftami. Jest to proces, w którym pozostawiamy magnes w pomieszczeniu, w którym był on zainstalowany, a cała reszta jest wymieniana. Po takim zabiegu w szpitalu czy w każdej innej jednostce pojawia się praktycznie nowe urządzenie najnowszej generacji, wyposażone w najnowsze software’y i algorytmy, chociażby z możliwością wykorzystania cewek kocykowych. Cały proces jest szybki i przede wszystkim ekologiczny oraz nie wymaga przeprowadzenia wielu zabiegów, które są kosztowne i czasochłonne.

Jakie są priorytety GEHC? W jakim kierunku chcecie się rozwijać?

Nasz rozwój będzie kontynuowany w zakresie rozwiązań sztucznej inteligencji, które skracają czas diagnostyki. Po drugie – medycyna personalizowana i wszystkie związane z nią rozwiązania technologiczne.

Dodatkowo stawiamy również na współprace i akwizycje. W tym roku mamy dwie nowe akwizycje, które są dla nas bardzo istotne. Weszliśmy we współpracę z firmą produkującą rozwiązanie software’owe MIM do medycyny nuklearnej oraz Capsule Health – inteligentny ultrasonograf, aby uzupełniać swoje portfolio.

Stawiamy na rozwiązania technologiczne, które jak najszerzej i jak najbardziej kompleksowo wspierają personel medyczny i poprawiają bezpieczeństwo pacjentów oraz wpływają na skrócenie czasu od diagnostyki, do rozpoczęcia terapii. To są nasze priorytety.

Dziękuję za rozmowę.

Czytaj także: Technologie informatyczne znalazły szerokie zastosowanie w chirurgii. Rozmowa z prof. dr. hab. n. med. Grzegorzem Wallnerem oraz prof. dr. hab. n. med. Wiesławem Tarnowskim