Radioterapia wiązką protonową – rola fizyka medycznego

Przebieg radioterapii

Skanująca ołówkowa wiązka protonowa to  bardzo precyzyjne narzędzie. Podstawą właściwie wykonanego zabiegu jest odpowiednie unieruchomienie pacjenta w  jego trakcie. Zastosowanie jednolitego systemu unieruchamiania, począwszy od  modelarni, poprzez tomograf komputerowy, a  skończywszy na  pomieszczeniu terapii, pozwoliło na  uzyskanie powtarzalności ułożenia pacjenta na  poziomie 1  mm. W  CCB dostępnych jest kilka rodzajów blatów terapeutycznych (tzw. insertów), szeroka gama podgłówków, masek termoplastycznych i  form próżniowych, przygotowywanych indywidualnie dla każdego pacjenta oraz standardowe unieruchomienia dla dolnych i  górnych kończyn. Lekarz prowadzący w  porozumieniu z  fizykiem medycznym oraz zespołem techników elektroradiologii dokonuje wyboru zarówno właściwego blatu, jak i  pozostałych unieruchomień, co  będzie miało istotny wpływ na  wynik końcowy, jakim jest przygotowanie optymalnego planu leczenia.

W  pomieszczeniu tomografii komputerowej przygotowywane są  skany tomograficzne, których parametry dobierane są  z  uwzględnieniem lokalizacji i  wielkości zmiany nowotworowej, ewentualnej obecności implantów oraz wieku pacjenta. Każda kombinacja ww. parametrów wymaga przygotowania przez fizyka medycznego odpowiedniej krzywej kalibracji, która przekłada skalę względnej gęstości elektronowej wyrażoną w  jednostkach Hounsfielda (HU) na  tzw. względną zdolność spowalniania protonów w  środowisku tkanek pacjenta (9).

Kolejnym kluczowym momentem w  procesie planowania leczenia jest przygotowanie komputerowego planu leczenia. Fizyk medyczny w  oparciu o  wytyczne lekarza prowadzącego dobiera odpowiednią liczbę i  kierunki poszczególnych pól protonowych. W  radioterapii protonowej ołówkową wiązką skanującą (PBS – Pencil Beam Scanning) możliwe jest wykonanie optymalizacji intensywności (IMPT – Intensity Modulated Proton Therapy) poszczególnych wiązek składowych każdego pola. W  odróżnieniu od  [...]

Ten materiał dostępny jest dla Subskrybentów.

Wybierz pakiet subskrypcji dla siebie i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!

Wybierz subskrypcję

Masz aktywną Subskrypcję?

Zaloguj się

Nie masz jeszcze konta w serwisie? Dołącz do nas