Walka z sepsą wymaga wprowadzenia zmian systemowych

Jak Pana zdaniem obecnie można zapobiegać sepsie?

Zapobieganie sepsie to złożony problem. Zapobieganie pierwotne to ogólne zasady profilaktyczne: higiena, szczepienia, nadzór nad zakażeniami. Zapobieganie wtórne to wczesne rozpoznawanie sepsy i szybkie leczenie. Zapobieganie trzeciorzędowe, dotychczas najbardziej zaniedbane, to system rehabilitacji i opieki nad pacjentami, którzy przeżyli sepsę, a narażeni są na jej późne konsekwencje.

Statystyki dotyczące śmiertelności na sepsę w Polsce wykazują co najmniej 50 000 osób. Niestety nie prowadzimy w naszym kraju rejestru zakażeń na sepsę. Czy Pana zdaniem wprowadzenie rejestru zakażeń na sepsę pokaże, jak wielka jest skala tego problemu?

Wprowadzenie ogólnopolskiego rejestru przypadków sepsy jest niezbędne dla wiarygodnej oceny stopnia zagrożenia zdrowotnego spowodowanego przez ciężkie postacie zakażeń. Polskie informacje pochodzą z badań metodą chorobowości punktowej przeprowadzonych w latach 2012-2013. Były one wykonane wyłącznie na akredytowanych OIT. Z tych wycinkowych informacji wynika, że jest dość zaniżona, liczba przypadków sepsy. Wyniki wskazują 50 000 rocznie. Przy wysokiej śmiertelności wynoszącej na OIT 50% współczynnik zgonów wynosił 65/100 000 i był wyższy od współczynnika zgonów z powodu nowotworów układu oddechowego (59/100 00) i zawału serca (49/100 000)

Czy Pana zdaniem rośnie liczba przypadków związanych z zakażeniami krwi i co jest tego powodem?

Prawdopodobnie liczba zakażeń krwi rośnie i przyczynia się do wzrostu zagrożenia sepsą. Ale informacje te są obecnie mało wiarygodne, gdyż praktyka wykonywania posiewów krwi odbiega od wymaganych ustaleń. Konieczne jest wdrożenie standardów obowiązujących przy procedurze posiewów krwi i bezwzględne przestrzeganie ustalonych zasad. Wówczas możliwe będzie wiarygodne określenie trendu występowania zakażeń krwi.

Jakie zmiany systemowe należałoby wdrożyć w pierwszej kolejności, aby powstrzymać rosnącą zachorowalność na sepsę?

Aby powstrzymać rosnącą zachorowalność i umieralność związaną z sepsą należy utworzyć krajowy ośrodek koordynacyjny. Mógłby to być Zespół Ekspertów ds. Przeciwdziałania Sepsie powołany przez Ministra Zdrowia. Zespół taki miałby opracować plan Narodowej Strategii zapobiegania, rozpoznawania i leczenia sepsy.

Jakie najważniejsze zagadnienia powinny znaleźć się w opracowaniu dotyczącym Narodowej Strategii ds. Walki z Sepsą?

Zadaniem Zespołu Ekspertów byłoby ustalenie zasad prowadzenia krajowego rejestru przypadków sepsy i wykorzystanie w tym celu międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-11. Inne zadania to przygotowanie projektu powołania szpitalnych zespołów szybkiego reagowania ukierunkowanych na wczesne rozpoznanie i szybkie leczenie sepsy (sepsis teams) oraz ustalenie zasad obligatoryjnego wdrożenia i przestrzegania standardów procedury badania krwi na posiew.

Wspominał Pan, że bardzo ważna jest także edukacja personelu medycznego. Jak powinno wyglądać szkolenie lekarzy?

Obecnie szkolenie w zakresie problematyki związanej z sepsą praktycznie nie istnieje w ustalonej organizacyjnie formie. Wzorem krajów rozwiniętych należy wdrożyć wielodyscyplinarny program nauczania w zakresie profilaktyki, diagnostyki i leczenia sepsy dla wszystkich grup personelu medycznego w programach szkolenia przeddyplomowego i podyplomowego. Nie można zapomnieć, że potrzebne są popularne programy edukacyjne skierowane dla całego społeczeństwa z uwagi na społeczne znaczenie sepsy i zagrożenie z niej wynikające.

Źródło: materiały prasowe