Nowe kierunki ultrasonografii w intensywnej terapii. Ultrasonografia point-of-care w ocenie ośrodkowego układu nerwowego

Wraz z dynamicznym postępem w technologiach ultrasonograficznych, rozwojem dedykowanego oprogramowania do analizy i przetwarzania obrazów oraz zaawansowaną automatyzacją pomiarów, ultrasonografia staje się coraz szerzej wykorzystywanym narzędziem diagnostycznym.
Badanie ultrasonograficzne ośrodkowego układu nerwowego we współczesnej medycynie jest rutynowo stosowaną metodą. W neonatologii wykonuje się ultrasonograficzne badanie przezciemiączkowe, które jest badaniem obrazowym pierwszego wyboru u noworodków i niemowląt z podejrzeniem patologii mózgu. U dorosłych dopplerowska ocena przepływów przez tętnice mózgowe jest pomocna w diagnostyce zaburzeń neurologicznych. Niemniej jednak w konwencjonalnym podejściu do ultrasonografii mózgu wskazania do jego wykonania są ograniczone.
Przeprowadzenie badania wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia oraz specjalistycznego sprzętu, co ogranicza dostępność tej metody. Jednak wraz z dynamicznym postępem w technologiach ultrasonograficznych, rozwojem dedykowanego oprogramowania do analizy i przetwarzania obrazów oraz zaawansowaną automatyzacją pomiarów ultrasonografia staje się coraz szerzej wykorzystywanym narzędziem diagnostycznym. Nowe możliwości oceny ośrodkowego układu nerwowego, szybkość i nieinwazyjność tej metody badania sprawiają, że w niedługim czasie może ona stać się elementem standardowych protokołów ultrasonograficznej przyłóżkowej diagnostyki (POC – point-of-care) u pacjentów w stanach krytycznych.
Pierwsze zastosowania ultrasonografii
w obrazowaniu mózgu
Ultrasonografia była po raz pierwszy użyta do diagnostyki guzów mózgu już w 1942 r. Dokonał tego w trakcie swojej pracy na Uniwersytecie Wiedeńskim Karl Dussik, jeden z pionierów ultrasonografii w medycynie (1). Opracował on aparat do zapisywania odbitych fal ultradźwiękowych na specjalnym ciepłoczułym materiale obrazującym komory mózgowe. Utworzone w ten sposób zdjęcie nazywano „wentrykulogramem”. Przez wiele późniejszych lat dwuwymiarowe ultrasonograficzne obrazowanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN) było stosowane niemal wyłącznie u noworodków [...]