Standardowe i specjalistyczne zestawy chirurgiczne na bloku operacyjnym i ich optymalizacja
Główne zasady bezpiecznego stosowania narzędzi
Podczas operacji od obu pielęgniarek operacyjnych (instrumentującej i pomagającej) wymaga się określonych zachowań, związanych z prawidłowym postępowaniem z narzędziami, dlatego istotne jest, by podczas zabiegu operacyjnego były dwie wyszkolone pielęgniarki operacyjne doskonale znające zarówno sprzęt, jaki należy podłączyć, jak i sposób postępowania z danym typem narzędzi (jak rozłożyć, czy zostało oddane kompletne itp.). Podstawowym obowiązkiem jest rozpoznanie, czy sprzęt/narzędzie są sprawne, ponieważ „zabrania się uruchamiania i używania wyrobu mającego wady mogące stwarzać ryzyko dla pacjentów, użytkowników lub innych osób” (8). Takie rozpoznanie jest możliwe tylko w sytuacji, gdy osoby posługujące się wyrobami medycznymi znają instrukcje producenta, co jest niemożliwe w sytuacji, gdy obowiązki pielęgniarki operacyjnej pomagającej wykonują osoby delegowane do tej pracy sporadycznie i nie pracujące na co dzień w bloku operacyjnym. Takie działania prowadzić mogą do wielu zdarzeń niepożądanych i świadczą o winie organizacyjnej danego podmiotu leczniczego.
Główne zasady bezpiecznego postępowania z narzędziami (9):
- Wybór zestawu i narzędzi specjalistycznych stosownie do zaplanowanego zabiegu.
- Sprawdzenie wskaźników sterylizacji i wklejenie ich do protokołu pielęgniarki operacyjnej.
- Liczenie narzędzi przez obie pielęgniarki (instrumentująca liczy narzędzia i podaje ich liczbę, a pomagająca sprawdza z wykazem – braki są odnotowywane). Liczenie przeprowadza się co najmniej dwa razy: przed operacją i po operacji. Przed zamknięciem jamy ciała/głębokiej rany pielęgniarka operacyjna instrumentująca upewnia się, czy wróciły do niej używane narzędzia.
- Sprawdzenie przed operacją, czy wszystkie narzędzia są sprawne.
- Pielęgniarka operacyjna instrumentująca podaje narzędzia czyste i zapięte.
- Narzędzia powinny być ułożone rodzajami i w sposób ułatwiający ich liczenie, a w trakcie operacji powinny być przecierane wilgotnym jałowym gazikiem w celu usunięcia nadmiaru krwi.
- Sposób używania narzędzi jest zgodny z zaleceniami producenta.
- Pielęgniarka operacyjna instrumentująca [...]