Nowe możliwości oceny zaburzeń krzepnięcia i ich przydatność kliniczna
Rozwój metod POCT
Przez wiele lat diagnostyka zaburzeń hemostazy opierała się na standardowej diagnostyce laboratoryjnej układu krzepnięcia. Jej ogromną zaletą do dzisiaj pozostaje profesjonalizm wykonania, gwarantowany przez wykwalifikowanych diagnostów laboratoryjnych. Istotnym problemem, szczególnie w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia pacjenta, jest czas potrzebny do uzyskania wyniku, związany głównie z czasochłonnym transportem próbki do laboratorium oraz procesem przedanalitycznym (przygotowanie próbki do badania). Dynamika zmian w układzie hemostazy w niektórych sytuacjach klinicznych zmusza lekarza do sięgnięcia po metody umożliwiające szybszą i bardziej precyzyjną analizę.
W 2014 roku ukazały się wspólne wytyczne Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej opisujące zasady organizacji i zarządzania badaniami wykonywanymi w miejscu opieki nad pacjentem (2). Stanowią one podstawowy dokument wytyczający sposób funkcjonowania urządzeń POCT znajdujących się poza terenem laboratorium, a wykorzystywanych w różnych jednostkach szpitala.
Wykorzystanie metod POCT w diagnostyce zaburzeń hemostazy uwzględniono w wytycznych Europejskiego Towarzystwa Anestezjologicznego dotyczących postępowania w ciężkich krwotokach śródoperacyjnych (3) oraz europejskich wytycznych postępowania w krwotokach oraz koagulopatiach pourazowych (4).
Wśród metod POCT istotną rolę odgrywają globalne testy oceny hemostazy (5). Są one znane i stosowane od lat 50. ubiegłego wieku. W ostatnich latach postęp technologiczny doprowadził do uproszczenia procesu przedanalitycznego oraz obsługi tych urządzeń, co przyczyniło się do szerokiego ich wykorzystania w codziennej praktyce klinicznej.
Najczęściej wymieniane w literaturze metody POCT określające procesy hemostazy na podstawie analizy właściwości wiskoelastycznych krwi pełnej to tromboelastometria (ROTEM, TEM Innovations GmbH, Niemcy) i tromboelastografia (TEG, Haemonetics, USA). Po wprowadzeniu do aparatu próbówki z krwią w sposób automatyczny jest ona przekazywana do komór wypełnionych aktywatorami poszczególnych [...]