Markery nowotworowe przydatne w ginekologii

Tkankowy antygen polipeptydowy (TPA ang. tissue polypeptide antigen) jest cytokeratyną, a jego stężenie w warunkach fizjologicznych waha się między 85-120 U/l u osób zdrowych. Naukowcy ocenili przydatność diagnostyczną trzech markerów nowotworowych SCC-Ag, TPA oraz CEA na wczesnym etapie raka szyjki macicy. Pierwszy z nich wykazał się największą czułością diagnostyczną w wykrywaniu wznowy. Największą swoistością diagnostyczną charakteryzuje się marker TPA. Badania wykazały, że antygen karcinoembrionalny ma najmniejszą przydatność diagnostyczną. Im wyższy wskaźnik pięcioletniej przeżywalności, tym mniejszy był poziom wyjściowy badanego parametru. Tkankowy antygen polipeptydowy jest prognostycznie niezależnym wskaźnikiem rokowniczym (9).

Tkankowy swoisty antygen polipeptydowy (TPS, ang. tissue polypeptide-specific antigen) to marker proliferacji komórkowej. Wartości referencyjne tego markera nowotworowego mieszczą się w granicy 80-100 U/l. Badania nad przydatnością oznaczania markerów TPS, SCC-Ag oraz CEA w diagnozowaniu raka szyjki macicy wykazały podobną czułość oraz swoistość diagnostyczną dwóch pierwszych wymienionych parametrów. W raku jajnika poziom TPS spada w odpowiedzi na skuteczne leczenie. Stężenie tkankowego swoistego antygenu polipeptydowego wzrasta w przypadku rozwoju nowotworu, jak również w cukrzycy, ciąży, uszkodzeniu wątroby, nerek czy po przeszczepie serca (13, 14).

Gonadotropina kosmówkowa (HCG, ang. human chorionic gonadotropin) jest fizjologicznie wykrywana we krwi i moczu w okresie ciąży. Jej dimeryczna forma posiada dwie podjednostki α i β o znaczeniu biologicznym. We krwi występują również podjednostki HCG w formie wolnej, czyli monomerycznej. Podjednostka β wykazuje cechy markera nowotworowego i wzrost poziomu jej stężenia, zarówno w formie mono-, jak i dimerycznej jest obserwowany w zaśniadzie groniastym (ciążowa chor...