Krew pępowinowa i jej rola w diagnostyce laboratoryjnej noworodka

Prokalcytonina (PCT)

Prokalcytonina (PCT) jest prekursorem kalcytoniny, zwykle syntetyzowanej w komórkach C tarczycy. Uogólniony stan zapalny i sepsa indukują wytwarzanie PCT przez różne typy komórek, w tym hepatocyty, nefrony, monocyty. PCT zaczyna rosnąć cztery godziny po ekspozycji na endotoksyny bakteryjne, osiągając maksymalną wartość od 6 do 8 godzin i pozostaje podwyższona przez co najmniej 24 godziny z okresem półtrwania wynoszącym 25-30 godzin. Stężenie PCT w surowicy znacząco wzrasta we wczesnej fazie posocznicy bakteryjnej, a także martwiczym zapaleniu jelit. PCT ma przewagę jako marker ogólnoustrojowej w sepsie, a jej okres półtrwania jest odpowiedni do codziennego monitorowania postępu choroby. PCT jest przydatnym markerem różnicującym etiologię bakteryjną od wirusowej, może być także przydatna w ocenie ciężkości infekcji, uogólnionej reakcji zapalnej i niewydolności narządowej. Wczesna diagnoza i leczenie mają kluczowe znaczenie dla poprawy skuteczności leczenia w pierwszych godzinach życia. Wiadomo także, że stężenia PCT u noworodków wykazują fizjologiczny wzrost podczas pierwszych dwóch dni życia, co komplikuje interpretację wyników w tym okresie. Joram i wsp. [6] wykazali, że PCT w krwi pępowinowej wydaje się być czułym i swoistym wskaźnikiem zakażenia przedporodowego, o wysokich wartościach dodatnich i ujemnych wartościach predykcyjnych i wydaje się bardziej wiarygodne niż białko C-reaktywne (CRP). Koncentrowanie się na stężeniach PCT we krwi pępowinowej przed wzrostem fizjologicznym lub ewentualną niewydolnością oddechową lub hemodynamiczną ułatwia interpretację wartości diagnostycznej stężenia PCT. Wykazano ponadto, że wartość prognostyczna stężenia prokalcytoniny jest o wiele wyższa w przypadku późnej posocznicy niż we wczesnej sepsie noworodka. Na tym również oparte są algorytmy postępowania w profilaktyce wczesnej sepsy noworodka, w których nie ma miej...