Krew pępowinowa i jej rola w diagnostyce laboratoryjnej noworodka

Narodziny są pierwszym, bardzo ważnym i stresogennym wydarzeniem w życiu dziecka. Adaptacja do życia pozamacicznego jest możliwa tylko i wyłącznie dzięki intensywnym zmianom zachodzącym w organizmie płodu pod koniec ciąży, podczas porodu i ostatecznie w okresie noworodkowym. Stres i związane z nim zmiany ogólnoustrojowe zachodzące w czasie porodu odgrywają niezwykle pozytywną rolę, umożliwiając przystosowanie do warunków zewnętrznych. Pierwszy oddech noworodka w 70% przypadków pojawia się w 1. minucie życia. Jest on wynikiem oddziaływania wielu czynników: bodźców zewnętrznych, chemicznych (wskutek wzrostu prężności dwutlenku węgla) oraz hemodynamicznych, po zaklemowaniu pępowiny, wobec znacznego wzrostu oporów w krążeniu systemowym. Pierwszy wdech i głośny krzyk noworodka powodują otwarcie pęcherzyków płucnych i wytworzenie pojemności zalegającej. Proces ten jest możliwy dzięki surfaktantowi wytwarzanemu przez nabłonek pęcherzyków płucnych. Pojawienie się tlenu w pęcherzykach płucnych na drodze odruchu powoduje rozszerzenie naczyń krążenia płucnego, zmniejszenie oporów płucnych, ten zaś proces prowadzi do polepszenia warunków wymiany gazowej w pęcherzykach płucnych. Etap ten może ulec zaburzeniu w sytuacji niedoboru surfaktantu – m.in. u wcześniaków, szczególnie u tych, u których nie było możliwości przeprowadzenia pełnej sterydoterapii prenatalnej, u noworodków z wrodzonym zapaleniem płuc i/lub posocznicą, zespołem aspiracji smółki czy chociażby w przetrwałym nadciśnieniu płucnym [1]. Rosnący płód uzależniony jest od tlenu i składników odżywczych, które dostarczane są przez błony łożyska z krwią tętniczą matki i transportowane do płodu za pośrednictwem pojedynczej żyły pępowinowej. Z kolei krew powraca do łożyska [...]