Celiakia – choroba dzieci i dorosłych. Diagnostyka i badania przesiewowe w grupach ryzyka

Diagnostyka histopatologiczna

Dodatnie testy serologiczne zgodnie z obecnymi wytycznymi wymagają kolejnego kroku diagnostycznego, którym jest wykonie endoskopii w celu pobrania wycinków z jelita cienkiego do oceny histopatologicznej. Wyjątek od tej reguły stanowią dzieci z wysokim stężeniem przeciwciał anty-tTG2 IgA, tzn. 10-krotnie przewyższającym górną granicę normy (GGN), u których możemy rozpoznać CD bez biopsji jelitowej [16]. U dorosłych zawsze należy pobrać wycinki do oceny histopatologicznej.

Przez lata za „złoty standard” rozpoznawania CD uznawano ocenę histopatologiczną wycinków jelita cienkiego. Obecnie podkreśla się, że zmiany obserwowane w CD nie są swoiste dla tej choroby, a wykonanie badań serologicznych przed badaniem endoskopowym znacząco obniża prawdopodobieństwo pomyłki diagnostycznej [24]. Badania prowadzone w Szwecji pokazują zaledwie 64% zgodność uzyskanych wyników badań histopatologicznych, przy powtórnej ocenie przez niezależnego patologa. Należy również podkreślić, że zmiany błony śluzowej jelita w CD mogą występować lokalnie, dlatego też powinno być pobieranych 5 próbek do badań histopatologicznych wycinków (1 wycinek z opuszki dwunastnicy i minimum 4 z dalszej części dwunastnicy). Ocena powinna zawierać: opis orientacji materiału, obecności (lub braku) prawidłowych kosmków jelitowych, stopień zaniku kosmków, ocenę głębokości krypt jelitowych, stosunek długości kosmków jelitowych do krypt oraz liczbę limfocytów śródepitelialnych w przeliczeniu na 100 enterocytów. Otrzymany wynik powinien zawierać klasyfikację zmian w jednej ze skal. ESPGHAN zaleca stosowanie zmodyfikowanej przez Oberhubera skali Marsha [16, 25, 26]. Klasyfikacja ta uwz...