Wpływ epidemii zakażeń koronawirusem na działalność leczniczą – przymus medyczny

Przymus medyczny

Fundamentalną podstawą legalnego udzielania każdemu pacjentowi świadczeń zdrowotnych jest wyrażenie przez niego (lub jego przedstawiciela ustawowego) zgody na konkretne świadczenie zdrowotne. Zgodnie z art. 16 Ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody po uzyskaniu odpowiedniej informacji. Warunkiem prawnej skuteczności zgody pacjenta jest wyrażenie jej w odpowiedniej, przewidzianej prawem formie i przez uprawniony do tego podmiot. Jednakże prawo przewiduje w wyjątkowych sytuacjach udzielanie świadczeń zdrowotnych bez zgody pacjenta, a nawet wbrew jego woli (tzw. przymus medyczny). Jest on stosowany m.in. w związku z chorobami zakaźnymi. Formami szeroko rozumianego przymusu medycznego, które mają istotne znaczenie praktyczne w kontekście zakażeń koronawirusem, są: kwarantanna, nadzór sanitarno-epidemiologiczny, hospitalizacja i izolacja. W czasie trwania epidemii zmieniły się przepisy dotyczące powyższych instytucji prawnych w aspekcie choroby COVID-19. W szczególności wydano nowe rozporządzenia Ministra Zdrowia (najpierw z 7 marca 2020, potem z 6 kwietnia 2020) oraz wprowadzono instytucję izolatoriów.

Kwarantanna oznacza odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Nadzór epidemiologiczny oznacza natomiast obserwację osoby zakażonej lub podejrzanej o zakażenie bez ograniczenia jej swobody przemieszczania się, wykonywanie badań sanitarno-epidemiologicznych u tej osoby w celu wykrycia biologicznych czynników chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania choroby zakaźnej oraz zebranie, analizę i interpretację informacji o okolicznościach i skutkach za...