Rusza awizowany konkurs z KPO dla szpitali powiatowych na geriatrię i opiekę długoterminową

Znamy szczegóły pierwszego z konkursów dla podmiotów medycznych w ramach KPO. Komentuje Małgorzata Okularczyk-Okoń, prezes zarządu Collect Consulting S.A.

Ministerstwo Zdrowia zapowiadało ofensywę dotacyjną dla szpitali ze środków Krajowego Planu Odbudowy jeszcze w wakacje. Rozpoczyna we wrześniu, z lekkim poślizgiem, ale za to długo wyczekiwanym naborem wniosków dla szpitali powiatowych. W ramach komponentu D1.2.1 Rozwój opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym (po rewizji inwestycja zmieniona na D4.1.1) szpitale będą mogły składać wnioski od 18 września do 6 listopada 2024 r. Nabór wydaje się mieć dramatycznie krótki termin, biorąc pod uwagę konieczność przygotowania IOWISZ-a, uzyskanie pozytywnej Oceny Celowości Inwestycji oraz sporządzenie wniosku o dofinansowanie wraz z obszernym studium wykonalności. Ale samo ministerstwo narzuca sobie dość duży reżim, planując zakończyć ocenę wniosków i wyłonić szpitale, którym przyznane zostanie dofinansowanie, do końca 2024 r. Podyktowane jest to z pewnością faktem, iż wszystkie inwestycje współfinansowane ze środków KPO muszą zostać zakończone maksymalnie do 30 czerwca 2026 r.

Szpitale powiatowe – czyli konkretnie kto?

Katalog szpitali uprawnionych do startowania w konkursie sprecyzowano w następujący sposób: podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju świadczeń szpitalnych, zakwalifikowane do I lub II poziomu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, udzielające świadczeń finansowanych ze środków publicznych.

Więcej łóżek na opiekę długoterminową i geriatrię

Intencją grantodawcy jest wspieranie rozwoju opieki długoterminowej lub geriatrycznej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym. Jak to przekłada się na konkretne możliwości inwestycyjne dla szpitali? Modernizacja infrastruktury realizowana ma być poprzez aranżację prac budowlanych, remontowych oraz zakup niezbędnego sprzętu. A dokładniej:

• modernizację infrastruktury budowlanej, w tym przebudowę, rozbudowę, nadbudowę oraz remont istniejących budynków szpitalnych,
• w uzasadnionych przypadkach budowę nowej infrastruktury leczniczej, gdy modernizacja istniejących budynków nie jest możliwa,
• doposażenie w nowoczesny sprzęt medyczny oraz niezbędne urządzenia i wyposażenie.

Inwestycje mają doprowadzić do przekształcenia istniejących łóżek szpitalnych w miejsca przeznaczone do opieki długoterminowej i geriatrycznej, co pozwoli na zwiększenie dostępności usług zdrowotnych dla seniorów i osób wymagających stałej opieki.

Projekty od 5 do 20 mln zł netto

Patrząc z perspektywy szpitali dobrze wyskalowane wydają się wartości projektów. Minimalna wartość kosztów inwestycji netto to 5 mln zł, maksymalna zaś 20 mln zł. Niestety niekwalifikowany podatek VAT będzie niełatwą pigułką do przełknięcia dla szpitali i organów założycielskich, ponieważ w sytuacji zadłużenia i permanentnego niedofinansowania zabezpieczyć będą oni musieli kwotę stanowiącą nierzadko prawie jedną piątą część wartości całego projektu. Mimo iż dofinansowanie przyjmuje formę grantu pokrywającego 100% kosztów kwalifikowanych, de facto udział środków KPO w całości zadania oscylować będzie średnio na poziomie 80%-90% z uwzględnieniem konieczności sfinansowania podatku VAT przez wnioskodawców.

Modernizacja infrastruktury to nie wszystko

O ile budowa nowych obiektów szpitalnych w kilkanaście miesięcy jest zadaniem obarczonym wieloma ryzykami, o tyle modernizacja infrastruktury wydaje się być wykonalna. Natomiast kwestia doposażenia sprawia wrażenie najprostszego zadania w projekcie. Co więcej, wytyczne w dość jasny sposób określają katalogi specjalistycznych mebli medycznych (szafki na leki, kozetki medyczne, stoliki zabiegowe, wieszaki na kroplówki), wyrobów medycznych, wyposażenia socjalno-bytowego oraz biurowo-administracyjnego czy infrastruktury IT, które szpitale mogą sfinansować w ramach projektu.

Co zadecyduje o szansach na dofinansowanie z KPO?

Takie fundamentalne pytanie postawi sobie zapewne wielu dyrektorów czy prezesów szpitali, podejmując decyzję o ewentualnym starcie po dotację. Analizując Kryteria Oceny Przedsięwzięć, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że strumień środków z dotacji popłynąć ma w kierunku placówek obsługujących powiaty z najszybciej starzejącym się społeczeństwem. Istotne zatem będą tendencje demograficzne i gęstość zaludnienia, czynniki na które placówki nie maja bezpośredniego wpływu. Ważna będzie ocena i estymacja obłożenia łóżek na oddziałach, które mają zamienić się w łóżka z przeznaczeniem na opiekę długoterminową czy geriatrię, a także obsługiwany odsetek pacjentów w wieku 60 lat i więcej. Kolejne punkty będzie można zdobyć za ilość łóżek utworzonych lub planowanych do utworzenia oraz nasycenie usługami opieki długoterminowej lub geriatrycznej zgodnie z analizami w mapach potrzeb zdrowotnych. Jakość opieki, dbałość o możliwość podnoszenia kompetencji przez personel czy posiadane certyfikaty i akredytacje mogą stanowić dodatkowe źródła punktów.

Aspektem, który będzie miał niemałe znaczenie, jest zachowanie w procesie inwestycyjnym zgodności z zasadą „niewyrządzania znaczącej szkody środowisku” (DNSH – „do no significant harm”). Wprawdzie na etapie wnioskowania jest ona bardziej opisowo-deklaratywna, jednakże na etapie inwestycyjnym może nastręczyć już nieco problemów w zakresie przygotowania odpowiednich dowodów i dokumentów potwierdzających, że dana inwestycja ma istotny wkład w osiąganie celu w zakresie łagodzenia zmian klimatu oraz nie czyni poważnej szkody pozostałym celom środowiskowym.

Gorąca końcówka roku

Wyścig po środki z KPO właśnie się rozpoczął. Kolejne zapowiadane przez Ministerstwo Zdrowia fundusze na opiekę wysokospecjalistyczną w obszarze onkologii czy kardiologii mają pojawić się niebawem. To samo tyczy się naborów na podnoszenie dojrzałości cyfrowej szpitali. Nie wspominając o zaplanowanych naborach w ramach programów „FEnIKS” czy „Fundusze europejskie dla regionów” w zakresie odwracania piramidy świadczeń, czyli przeniesienia ciężaru realizacji świadczeń z lecznictwa szpitalnego do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej – szpitale czeka naprawdę gorąca końcówka roku. Prawdziwy dotacyjny maraton. Niemniej jednak warto aktywnie aplikować i starać się o pozyskiwanie dotacji na zadania inwestycyjne, tak aby w kryzysie finansowania móc zapewniać pacjentom jak najlepsze warunki lecznicze w oparciu o najnowocześniejsze dostępne technologie medyczne.

Źródło: informacja prasowa

Czytaj także: Zarząd OZPSP w resorcie zdrowia. Omówiono m.in. reformę systemu