Braki kadrowe na OAiIT w Podkarpackiem

Na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii oraz na blokach operacyjnych w Podkarpackiem kontrolerzy NIK wykryli także inne nieprawidłowości:

• w sześciu na 8 skontrolowanych szpitali stwierdzono przypadki, w których jeden lekarz, w tym samym czasie znieczulał dwóch pacjentów (najwięcej, 5 takich przypadków było w Strzyżowie, 4 w Mielcu),
• w pięciu szpitalach lekarze anestezjolodzy zatrudnieni na OAiIT, opuszczali ten oddział, by wykonać znieczulenie na bloku operacyjnym, pozostawiając pacjentów oddziału bez opieki lekarskiej,
• w dwóch szpitalach świadczeń zdrowotnych z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii udzielali lekarze z I stopniem specjalizacji lub lekarze w trakcie specjalizacji, a ich praca nie była nadzorowana przez lekarza specjalistę anestezjologii i intensywnej terapii,
• w jednym z kontrolowanych szpitali specjalista anestezjologii i intensywnej terapii opuszczał OAiIT, ponieważ jednocześnie pełnił dyżur także w ramach Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej tej placówki,
• również w jednym szpitalu nadzór nad pracą lekarzy na OAiIT, którzy byli w trakcie specjalizacji, wykonywał lekarz specjalista anestezjologii i intensywnej terapii pełniąc dyżur „pod telefonem”,
• w kolejnym szpitalu stwierdzono przypadki wykonywania znieczuleń przez nieuprawnionych lekarzy (w trakcie specjalizacji, bez co najmniej dwóch lat szkolenia).

W skontrolowanych przez NIK placówkach, na OAiIT zatrudniano wymaganą liczbę pielęgniarek z odpowiednimi kwalifikacjami anestezjologicznymi lub w trakcie specjalizacji, a także pielęgniarki nieanestezjologiczne, które wykonywały pracę pod nadzorem pielęgniarek anestezjologicznych.

Kontrola pokazała również, że OAiIT w szpitalu w Brzozowie kierował ordynator, który nie został wybrany w konkursie, co naruszało przepisy ustawy o działalności leczniczej. Od połowy 2020 r. wszyscy lekarze specjaliści pracujący na tym oddziale świadczą usługi medyczne w oparciu o umowy kontraktowe, co zdaniem dyrektora szpitala utrudnia wyłonienie ordynatora w drodze konkursu.

Sprzęt i łóżka

Odziały anestezjologii i intensywnej terapii to te miejsca, w których odbywa się np. terapia w stanach zagrożenia życia i powikłań pooperacyjnych, tleno- i respiratoterapia, a także zabiegi resuscytacyjne. Z kolei pracownicy bloków operacyjnych zajmują się m.in. utrzymywaniem w gotowości sal operacyjnych, aparatury i sprzętu medycznego oraz przygotowywaniem pacjentów do zabiegów operacyjnych. Wyposażenie OAiIT i bloków operacyjnych regulują przepisy rozporządzeń Ministra Zdrowia, których celem jest zapewnienie odpowiedniej liczby łóżek, aparatury i wyrobów medycznych oraz wymagań przestrzennych i rozwiązań architektonicznych.

Zgodnie ze standardami w dziedzinie AiIT, liczba łóżek na oddziale anestezjologii i intensywnej terapii powinna stanowić, co najmniej 2% ogólnej liczby łóżek w szpitalu. W latach 2018-2020 ten warunek spełniały tylko dwa takie oddziały – w szpitalu w Przeworsku i w szpitalu w Strzyżowie, w dwóch kolejnych placówkach – w szpitalu w Przemyślu i w szpitalu w Lesku łóżek było za mało w całym okresie objętym kontrolą. Trzeba jednak dodać, że wykorzystanie stanowisk intensywnej terapii na OAiIT było mocno zróżnicowane. Tak zwane średnioroczne obłożenie nie przekroczyło w skontrolowanych szpitalach 82%.

Kontrola przeprowadzona przez NIK pokazała także, że na osiem badanych placówek, tylko szpital w Przemyślu miał wymagane przepisami: liczbę oraz rodzaj sprzętu i aparatury medycznej stanowiących wyposażenie oddziału anestezjologii i intensywnej terapii oraz bloków operacyjnych.W pozostałych placówkach na OAiIT, blokach operacyjnych, na stanowiskach intensywnej terapii i na stanowiskach znieczulania brakowało niektórych urządzeń. W trzech szpitalach stwierdzono brak lub opóźnienia w przeprowadzaniu okresowych przeglądów technicznych sprzętu medycznego.

Na dostosowanie liczby i rodzajów wyposażenia do wymogów rozporządzenia w sprawie standardów w dziedzinie AiIT, szpitale także mają czas do 31 grudnia 2022 r.

Wnioski NIK

Do Ministra Zdrowia o:

• doprecyzowanie § 9 pkt 2 rozporządzenia w sprawie standardów w dziedzinie AiIT, poprzez wskazanie, jakich sytuacji dotyczy komunikacja alarmowa oraz niezbędnych elementów tej procedury;
• uzupełnienie § 14 tego rozporządzenia, poprzez wskazanie wymogu pisemnej formy oceny jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych w OAiIT.

Do dyrektorów kontrolowanych szpitali o zapewnienie:

• stałej obecności lekarza specjalisty anestezjologii i intensywnej terapii w OAiIT, także w trakcie dyżurów nocnych, świątecznych i weekendowych, który nie może łączyć pracy w OAiIT z wykonywaniem świadczeń w innym miejscu;
• standardu organizacyjnego postępowania przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w zakresie anestezji, który wymaga, by lekarz anestezjolog w tym samym czasie znieczulał do zabiegu tylko jednego pacjenta;
• odpowiedniej liczby łóżek w OAiIT, stanowiących co najmniej 2% ogólnej liczby łóżek w szpitalu;
• rzetelnego prowadzenia pełnej, wymaganej przepisami prawa, dokumentacji medycznej pacjentów;
• terminowego przeprowadzania przeglądów technicznych aparatury i sprzętu medycznego będącego na wyposażeniu OAiIT oraz BO.

Źródło: www.nik.gov.pl