Diagnoza: Polska w smogu – podsumowanie II Forum Antysmogowego

Lekarze, samorządowcy, społecznicy i politycy już po raz drugi spotkali się w Ustroniu, by wspólnie szukać sposobów na walkę ze smogiem.

W Uzdrowisku Ustroń 29 marca br. odbyło się II Forum Antysmogowe pt.: “Powstrzymać smog. Wyzwania i rozwiązania dla Polski”. Wydarzenie organizowane było przez American Heart of Poland oraz Uzdrowisko Ustroń we współpracy z Eleven Zett Productions i Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń “EcoSerce”. Tegoroczna edycja konferencji zgromadziła ponad 150 gości i panelistów, których powitali prof. Paweł Buszman, Prezes Zarządu American Heart of Poland i Adam Rybicki, Wiceprezes Zarządu i Dyrektor Medyczny Uzdrowiska Ustroń.

Wykład inauguracyjny pt.: “„Laudatio si’, mi’ Signore”. Kościół w obronie człowieka i środowiska” wygłosił Przedstawiciel Arcybiskupa Wiktora Skworca, metropolity katowickiego ks. dr Witolda Kania, wykładowca na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego, który podkreślił, że wszystko na ziemi jest ze sobą powiązane, dlatego też człowiek powinien zachowywać się odpowiedzialnie i troszczyć się o środowisko, w którym żyje. Troska o środowisko – mówił ks. dr Kania – powinna łączyć się ze szczerą miłością do człowieka i z ciągłym zaangażowaniem wobec problemów społeczeństwa. Duchowny zwrócił uwagę na dane opublikowane przez ONZ 5 marca br., ukazujące, jakie skutki dla zdrowia ludzkiego ma zanieczyszczenie powietrza. Według raportu ONZ jest ono rocznie przyczyną przedwczesnej śmierci siedmiu milionów ludzi, w tym 600 tys. dzieci. Zanieczyszczenie powietrza powoduje więcej zgonów niż palenie tytoniu, które według Światowej Organizacji Zdrowia w 2015 roku zabiło 7,2 miliona ludzi.

Uczestnicy II Forum Antysmogowego nie mieli wątpliwości, jak ważnym i palącym problemem społecznym jest smog i walka z nim. Dr hab. Jarosław Pinkas retorycznie pytał gości konferencji, czy można umrzeć na smog i wskazywał, że na smog się umierało, umiera i będzie się wciąż umierało w Polsce, jeżeli nie podejmiemy szybko odpowiednich działań na rzecz czystego powietrza. Dane, jakimi dysponuje Główny Inspektor Sanitarny jasno bowiem wskazują, jak wielu Polaków umiera na smog oraz jak wielkie nakłady finansowe ponosi służba zdrowia na leczenie tzw. chorób odsmogowych. Smog wpływa m.in. na rozwój ostrego lub przewlekłego zapalenia płuc i oskrzeli, rozedmy, niewydolności oddechowej, potęguje napady astmy oskrzelowej, skoki ciśnienia tętniczego, a także przyczynia się do rozwoju ostrych zespołów wieńcowych i niewydolności serca. Smog wiąże się również z udarami mózgu, wzrostem zachorowań na nowotwory czy rozwojem zmian degeneracyjnych w mózgu. Zanieczyszczone powietrze szczególnie groźne jest dla seniorów i małych dzieci. Niekorzystnie wpływa też na rozwój płodów.

Z perspektywy samorządów problem smogu przedstawił Marszałek Województwa Śląskiego, Jakub Chełstowski, który zwrócił uwagę zebranych m.in. na to, że wielu Polaków jest zbyt biednych, aby korzystać z czystych technologii do ogrzewania swoich domów. Na szczęście coraz częściej z ubóstwem energetycznym można walczyć z pomocą funduszy europejskich lub środków finansowych pochodzących ze specjalnych rządowych i samorządowych programów termomodernizacji budynków lub dopłat do wymiany kotłów. Każdy samorząd ma też swoje własne metody walki z zanieczyszczeniami. O katowickim programie EkoAgent i współpracy z mediami opowiadał Wiceprezydent Katowic, Mariusz Skiba, a o projekcie ZONE i identyfikacji przestarzałych pieców, Burmistrz Ustronia, Przemysław Korcz.

– Niezwykle trudno jest rozmawiać z ludźmi o walce ze smogiem, ponieważ w dyskusji często pada argument biedy i braku pieniędzy na ekologiczne piece i opał. W mojej opinii to właśnie osoby biedne nie stać na to, żeby palić śmieci lub kiepskiej jakości węgiel, bo kiedy rozchorują się, nie będzie ich stać na leczenie. To ludzie zdrowsi żyją dłużej i są zamożniejsi – mówił prof. Paweł Buszman.

– Smog już teraz każdego roku powoduje śmierć blisko 48 tysięcy Polaków i odpowiada za skrócenie średniej długości życia w Polsce o około 2 lata, a straty, jakie Polska ponosi w związku z zanieczyszczeniem środowiska sięgają miliarda zł rocznie – wyliczała poseł Małecka-Libera z Sejmowej Komisji Zdrowia.

– Zdrowie to zbiorowa odpowiedzialność, zdrowie jest dobrem powszechnym i narodowym, dlatego wszystkie czynniki wpływające na jego zachowanie powinny być wzięte pod uwagę. A czynniki, które wywołują choroby cywilizacyjne znamy już bardzo dobrze. Mamy prawo reagować na zagrożenia z nimi związane, tylko tego prawa nie egzekwujemy. Powinniśmy zbudować nowoczesne myślenie o źródłach energii. Elektryczne autobusy czy samochody wcale nie rozwiązują problemu, bo większośc energii w Polsce wciąż pozyskiwana jest głównie z węgla. Ponadto w Polsce wciąż panuje społeczne przyzwolenie na palenie śmieci i zatruwanie powietrza – wyjaśniał prof. Bolesław Samoliński, Kierownik Zakładu Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zdaniem Łukasza Salwarowskiego, Prezes Zarządu Polskiego Innowacyjnego Klastra Medycznego PIKMED, dużą rolę w zakresie edukacji i kształtowania antysmogowych postaw w polskim społeczeństwie mają dwie grupy społeczne: dziennikarze i seniorzy. Rolą mediów jest pokazanie decydentom, jak wielkim zagrożeniem społecznym i finansowym dla Polaków jest smog. Seniorzy natomiast, według Salwarowskiego, powinni być mentorami dla swoich dzieci i wnuków i wpajać im troskę o czyste powietrze i środowisko, w którym żyją. Powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby palenie śmieci stało się tak samo passe, jak palenie papierosów. Ponadto, jak wspólnie zauważyli Guła i Wołczenko, organizacje społeczne, pacjenckie, powinny aktywnie wspierać Polaków w walce o czyste powietrze, tak aby nikt nie został z tym problemem sam, bo smog nie zna granic i dotyczy nas wszystkich.

Na zakończenie konferencji, jej gospodarz, prof. Paweł Buszman, zaznaczył, że Polacy nie mają 20 czy 30 lat na wprowadzanie zmian w zakresie walki z zanieczyszczeniami powietrza. Dzięki odpowiedniej edukacji, zdaniem profesora Buszmana, można dużo zmienić już w ciągu 2-3 lat. Potrzebne są jednak zdecydowane działania, a to zależy od wyborców. Wyborcy muszą żądać zdecydowanych zmian legislacyjnych. Nie pozwólmy sobie wmawiać, że czystość powietrza poprawi się w Polsce w przeciągu 30 czy 40 lat, ponieważ nikt tego nie doczeka – dodał prof. Buszman.

W konferencji udział wzięli eksperci z zakresu ochrony zdrowia, lekarze, przedstawiciele rządu i samorządu, organizacji pacjenckich i senioralnych. W dyskusji na temat zagrożeń związanych ze smogiem głos zabrali: prof. Bolesław Samoliński, Kierownik Zakładu Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, dr inż. Iwona Rackiewicz, Ekspert  Business Centre Club ds. jakości powietrza, Andrzej Guła, Prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego, lider Polskiego Alarmu Smogowego, Przemysław Korcz, Burmistrz Ustronia, poseł Beata Małecka-Libera z Sejmowej Komisji Zdrowia, Mariusz Skiba, Wiceprezydent Miasta Katowice, Jakub Chełstowski, Marszałek Województwa Śląskiego, dr Zygmunt Łukaszczyk, Dyrektor Centrum Kształcenia Inżynierów Politechniki Śląskiej, a także dr hab. n. med. Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny, Tomasz Szelągowski, Prezes Zarządu Polskiego Innowacyjnego Klastra Medycznego PIKMED, Agnieszka Wołczenko, Prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń „EcoSerce”, Kamila Knap, Smogathon, Łukasz Salwarowski, Prezes Stowarzyszenia Manko, Redaktor Naczelny “Głosu Seniora”, Magda Koc, Ustroński Alarm Smogowy. Konferencję prowadziła CEO Eleven Zett Productions, ekspert komunikacji w ochronie zdrowia, Ewelina Zych-Myłek.

Zapraszamy na profil konferencji na Facebooku