Infrastruktura szpitala i nowoczesne technologie w medycynie. Relacja z XI Kongresu Nowoczesny Pion Techniczny

XI Kongres Nowoczesny Pion Techniczny był okazją do spotkania osób odpowiedzialnych za inwestycje medyczne w szpitalach, do wymiany opinii i doświadczeń na temat wprowadzania w jednostkach ochrony zdrowia usprawnień mających wpływ na poprawę jakości ich funkcjonowania.

Nowoczesny Pion Techniczny to najbardziej wartościowe i doceniane przez uczestników wydarzenie dotyczące rozwiązań projektowych, infrastrukturalnych i aparaturowych wdrażanych w jednostkach ochrony zdrowia.

Tegoroczne spotkanie odbyło się 13-14 maja w Olsztynie. Wydarzenie zostało objęte patronatem przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, Polską Federację Szpitali oraz Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej.

Kongres stworzył możliwość zapoznania się z dobrymi praktykami i optymalnymi rozwiązaniami zastosowanymi w jednostkach ochrony zdrowia w zakresie:

• budowy, modernizacji i doposażenia,
• optymalizacji kosztów i poprawy jakości funkcjonowania szpitali,
• efektywnych rozwiązań dotyczących organizacji i funkcjonowania poszczególnych obszarów szpitalnych.

Słuchacze mieli możliwość nawiązania nowych, wartościowych kontaktów z osobami, które na co dzień zajmują się projektowaniem, modernizowaniem czy wyposażaniem placówek medycznych w nowoczesną aparaturę.

W ramach Kongresu uczestnicy mieli okazję odwiedzić Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie – wysokospecjalistyczną jednostkę z szybką, kompetentną diagnostyką i dostępem do konsultacji wysokiej klasy ekspertów. W ramach wizyty w Szpitalu udostępniono zwiedzającym takie obszary jak blok operacyjny czy punkt skanowania dokumentacji medycznej oraz dano możliwość zobaczenia trwającej budowy centrum urazowego.

Kongres, jak co roku, rozpoczęli Paulina Prencel, redaktor zarządzająca „OPM” i dlaSzpitali.pl, oraz Marek Piotrowski, redaktor naczelny „OPM”, kierownik Działu Aparatury Medycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Efektywność bloku operacyjnego – bariery i wyzwania

Wykład inaugurujący Kongres wygłosił dr hab. n. med. Dariusz Onichimowski, prof. UWM, lekarz naczelny WSS i koordynator bloku operacyjnego. Prelegent podkreślił, że efektywność bloku operacyjnego wykracza daleko poza samą realizację procedur medycznych – obejmuje również optymalizację kosztów, wdrażanie innowacji i tworzenie właściwych warunków pracy dla personelu. Jak zaznaczył, Główny Blok Operacyjny Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Olsztynie, otwarty w 2014 roku, jest jednym z najbardziej zaawansowanych technicznie obszarów placówki.

Prelegent zwrócił uwagę, że blok operacyjny to przestrzeń o największym nasyceniu drogim sprzętem, wysokim zużyciu materiałów jednorazowych oraz wyjątkowo złożonych wymaganiach technicznych. Onichimowski podkreślił również konieczność zapewnienia całodobowego nadzoru technicznego oraz gotowości do elastycznego reagowania na nagłe interwencje.

W dalszej części wystąpienia odniósł się do modeli organizacyjnych – wskazując, że tradycyjne przypisanie sal operacyjnych do oddziałów powinno zostać zastąpione nowoczesnym podejściem, w którym blok operacyjny stanowi niezależną, centralnie zarządzaną strukturę. Jak dodał, kluczowe są racjonalne rozmieszczenie sprzętu – zarówno podstawowego, jak i zapasowego – oraz pełna informatyzacja jego obsługi.

Prelegent zaznaczył również, że odpowiednio zaprojektowana infrastruktura powinna umożliwiać płynny dostęp do sterylizatorni, apteki i innych zasobów. W jego ocenie fundamentem sprawnego funkcjonowania bloku operacyjnego jest ścisła współpraca z apteką szpitalną, dostawcami sprzętu oraz centralną sterylizatornią.

Podkreślił znaczenie elektronicznych systemów zarządzania (AMMS^®️) w realizacji planów operacyjnych, punktualnego przyjmowania pacjentów i operatorów oraz skracania przerw między zabiegami. Dodał, że istotnym elementem codziennej pracy są poranne odprawy, bieżący monitoring sal operacyjnych i otwartość na zgłaszane przez personel problemy.

Na zakończenie Onichimowski wskazał na główne bariery utrudniające efektywność bloku operacyjnego – w tym niedobór kadry w kluczowych momentach, konieczność nieustannego utrzymania sprawności technicznej oraz zapewnienie ciągłego obiegu materiałów i sprzętu. Jak zaznaczył, efektywne zarządzanie blokiem to nie tylko kwestia operacyjna, ale przede wszystkim strategiczne wyzwanie dla całego szpitala.

Jak skutecznie zarządzać procesem zakupu sprzętu medycznego?

Mgr inż. lek. Agnieszka Sopel, lekarz w Ośrodku Radiochirurgii Mózgu, Głowy i Szyi w Olsztynie, rozpoczęła swoją prelekcję od podkreślenia, że szpitale każdego roku wydają miliardy złotych na sprzęt medyczny, dlatego profesjonalne zarządzanie procesem zakupowym może przynieść znaczne oszczędności. Jak zaznaczyła, odpowiednio przeprowadzona konkurencja potrafi obniżyć ceny zakupu nawet o 30%.

Prelegentka zwróciła uwagę, że jedną z głównych barier jest ograniczone doświadczenie placówek w realizacji dużych projektów inwestycyjnych oraz silna presja czasu – szczególnie w kontekście programów takich jak Krajowy Plan Odbudowy, którego realizacja musi zakończyć się do sierpnia 2026 roku.

Sopel zaznaczyła, że proces inwestycyjny powinien opierać się na przemyślanej koncepcji, obejmującej stworzenie programu funkcjonalno-użytkowego, projekt technologii medycznej oraz dobrze zaplanowany zakup i montaż aparatury. Jak dodała, szczególnym wyzwaniem jest prowadzenie inwestycji w funkcjonującym obiekcie, co wymaga precyzyjnej koordynacji i planowania.

Prelegentka podkreśliła, że inwestycje realizowane w formule „pod klucz” niosą ze sobą konieczność zakupu setek elementów wyposażenia, z których każdy może wymagać osobnego postępowania przetargowego. Sopel dodała, że brakuje wyspecjalizowanych ekspertów wspierających szpitale, a choć lekarze nierzadko posiadają wiedzę techniczną, nie powinni być jedynymi doradcami przy podejmowaniu decyzji zakupowych.

W swoim wystąpieniu prelegentka wskazała także kluczowe etapy planowania inwestycji: powołanie zespołu odpowiedzialnego za proces, wstępne oszacowanie kosztów i harmonogramu oraz wybór formuły realizacji – czy będzie to model „zaprojektuj i wybuduj”, czy „wyposaż pod klucz”.

Sopel zaznaczyła, że na etapie projektowania niezbędne są konsultacje z technologiem medycznym oraz analiza parametrów technicznych urządzeń od różnych producentów. W fazie zakupowej – jak podkreśliła – warto przeprowadzić wstępne konsultacje rynkowe, podzielić sprzęt na logiczne grupy i doprecyzować opis przedmiotu zamówienia (OPZ).

Zobacz także: Agnieszka Sopel, XI Kongres Nowoczesny Pion Techniczny